İnklüziv və öyrənmə üçün əlverişli sinifdə pozitiv nizam-intizam

14 İnklüziv və öyrənmə üçün əlverişli sinifdə pozitiv nizam-intizam
Fəaliyyət: Bu cismani cəzalandırmadır?
Aşağıda real konkret halın tədqiqini oxuyun. Öz əməkdaşlarınızla birlikdə
bunun həqiqətən də cismani cəza olub-olmaması və bunu onlar üçün verilmiş
bir dərs hesab edilməsi barədə müzakirələr aparın.
Şiranın dərsi
Şira hər gün məktəbə gedir və məktəbi demək olar ki, sevir: sadəcə orfoqrafiya
dərslərindən savayı. Ən çox qorxduğu günlər orfoqrafiyadan sınaq
günləridir. Müəllimləri onun və dostlarının yanlış yazdığı hər bir söz üçün
məktəbin arxasındakı təpəni dırmaşmağa və beş kərpic daşıyıb gətirməyə
məcbur edir. Kərpiclərdən məktəbin ətrafında divar hörmək üçün istifadə
olunur. Şira kərpic daşımağın hərfləri öyrənməsinə necə kömək edəcəyini
anlamır, amma bu işi yerinə yetirməkdən başqa seçimi yoxdur. Bəzən o, bu
işi başa çatdırdıqdan sonra, üstündəki paltarlar çox kirlənir və evdə buna
görə danlanır.
Cismani cəzalandırma nə dərəcədə və niyə yayılıb?
Öz məktəb illərinizi gözünüzün önünə gətirin. Siz və ya dostlarınızdan hər
hansı biri fiziki və ya emosional cəzaya məruz qalıbmı? Əminliklə demək
olar ki, cavabınız “Bəli” olacaqdır, çünki, cismani cəzalandırma bütün dünyada
geniş yayılıb. Dünyanın 190-dan artıq ölkəsindən yalnız 15-də uşaqların
cismani cəzalandırılması qadağan edilib. Qalan ölkələrin əksəriyyətində
valideynlər və digər tərbiyəçilər, o cümlədən müəllimlər uşaqları vurmaq
və təhqir etmək “hüququ” saxlayırlar. 12
Bir çoxumuz ümumiyyətlə şiddəti, xüsusilə böyüklərə qarşı zorakılığı
qınasaq da dünyada az sayda insan uşaqlara qarşı zorakılığa ciddi
diqqət yetirir. Niyə? Bir çox cəmiyyətlərdə illərə dayanan ənənələr və
inanclar cismani cəzanın tətbiqini dəstəkləyir. “Çubuğa heyfin gəlsə,
uşağı korlayarsan” ifadəsi çox məşhurdur. Digər inanclara görə, cismani
cəzalandırma: 1) səmərəlidir; 2) uşaqları pis hadisələrin baş ver-
12. Newell, Peter. “The Human Rights Imperative for Ending All Corporal Punishment of Children,”
in: Hart, Stuart N (ed.), Eliminating Corporal Punishment: The Way Forward to Constructive Child
Discipline. Paris: UNESCO Publishing, 2005.