İnklüziv və öyrənmə üçün əlverişli sinifdə pozitiv nizam-intizam

52 İnklüziv və öyrənmə üçün əlverişli sinifdə pozitiv nizam-intizam
Ailə və icma: Tayland strategiyası
Taylandda öyrənmə zəifliyi olan, tez-tez dərsdən yayınan, öyrənməyə həvəsi
olmayan və ailə gəlirləri aşağı olduğundan əməyə cəlb olunan uşaqların üzə
çıxarılmasında məktəblər onların nailiyyətləri və ailələri haqqında məlumatlardan
istifadə edirlər. Belə uşaqlara ipək və pambıq toxuculuğu, tikiş, ağac emalı,
kənd təsərrüfatı istehsalı, yazı yazma, kompüter təlimi və başqa bacarıqlarının
öyrədilməsinə üstünlük verilir. Bu təlimlər uşaqlar məktəbdə olarkən ailə
gəlirlərinin artmasına və onların bütün həyatları boyu istifadə edə biləcəkləri
bacarıqlara yiyələnməsinə imkan yaradır. Onlar uşaqların özünə olan inam və
hörmətini, nailiyyət duyğusunu da artırır. Bu uşaqlardan bəziləri öz işlərinə
görə milli və regional mükafatlara da layiq görülmüşdür. Bəzi məktəblərdə bu
uşaqların valideynləri “müəllimlik” edərək, şagirdlərə ipək ipliklərin boyanması
və ənənəvi naxışların toxunması kimi qədimi bacarıqları öyrədir. Bunlar yaşayış
resurslarını gücləndirərək və vacib mədəni dəyərləri saxlamağın əhəmiyyətini
vurğulayaraq, ailələrin və icma üzvlərinin gözündə məktəbin dəyərini yüksəldir.
Bütün bunlar şagirdlərin məktəbdəki işi və davranışı, həmçinin təhsilin gəlcəkdə
ailəyə gətirə biləcəyi qatqılar barədə valideyn və uşaq arasındakı ünsiyyəti
artırır. Buna bənzər bir strategiyanı sizin məktəbin kurikulumuna daxil etmək
olarmı?
Konflikt. Maddi resurslar və ya digər problemlər (sərxoşluq və ya narkotik
maddə istifadəsi) səbəbindən konfliktə düşən bəzi valideynlər uşaqlarına
zərər verə bilər. Bu isə nəticədə uşağın şiddət və istismara yönəlməsinə
yol açar, onun bacarıqsız olma hissini gücləndirə bilər. Bunlar şagirdlərin
dərsdə qeyri-müntəzəm iştirakına və nizamsız davranışına yol aça biləcəyi
kimi onları evdən və ya məktəbdən qaçmağa sövq edə bilər. Misal üçün,
1997-ci ildə baş tutmuş Asiya iqtisadi böhranı zamanı tayvanlı bir oğlan
valideynlərinin pul uğrunda mübarizəsinin arasında qaldı və döyüldü. O, kasıb
şəraitdə yaşadığından tezliklə sinifdə iştirakdan yayınmağa başlayacaq
və tapşırıqları vaxtında yerinə yetirməyəcəkdi. Müəllimi onu cəzalandırmaq
əvəzinə, ondan ev həyatını təsvir etməyini istədi və bu zaman onun haqqında
həqiqətlər üzə çıxdı. O, ailəsinin maddi vəziyyəti ilə bağlı heç bir günahı
olmadığından nə üçün döyüldüyünü anlamadığını açıqladı. Bundan sonra müəlliməsi
uşağı tərifləməyə, ona fərqlənmək üçün imkanlar verməyə, eyni zamanda
“şəfqətli qayğı” və diqqət göstərməyə başladı.