İnklüziv və öyrənmə üçün əlverişli sinifdə pozitiv nizam-intizam
Bu vəsait Avropa İttifaqının maliyyə dəstəyi ilə “Regional İnkişaf” İctimai Birliyi tərəfindən icra olunan “Müəllimlərin inklüziv təhsil sahəsində bacarıqlarının artırılması” layihəsi çərçivəsində tərcümə edilmiş və nəşr olunmuşdur. Bu vəsaitin azərbaycan versiyası onlayn istifadəyə açıqdır (https://inkluzivtehsil.az/library).
Bu vəsait Avropa İttifaqının maliyyə dəstəyi ilə “Regional İnkişaf” İctimai Birliyi
tərəfindən icra olunan “Müəllimlərin inklüziv təhsil sahəsində bacarıqlarının
artırılması” layihəsi çərçivəsində tərcümə edilmiş və nəşr olunmuşdur.
Bu vəsaitin azərbaycan versiyası onlayn istifadəyə açıqdır
(https://inkluzivtehsil.az/library).
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
İnklüziv və öyrənmə üçün əlverişli sinifdə pozitiv nizam-intizam 81
olduğunu müəyyən etməkdə sizə yardımçı olmaqlarını xahiş edin. Bu üslub
şagirdlərinizin öyrənməkdə nə dərəcədə maraqlı olduğuna təsir edirmi? Bu
onların davranışlarına təsir edirmi? Bu sizin şagirdləri nizam-intizama cəlb
etməyinizə və onların sizə reaksiyasına təsir edirmi? Sizcə təkmilləşmək
üçün imkan varmı? Üslubunuzu və ya yuxarıdakı xarakteristikalardan birini
dəyişməyə çalışın və şagirdlərinizin daha həvəsli və öyrənməyə daha meylli
olub-olmadıqlarını müşahidə edin. Etdiyiniz dəyişiklikləri və bu dəyişikliklərin
edilməsindən sonra sinfinizi idarə etməyin asanlaşıb-asanlaşmadığını, habelə
şagirdlərinizin yaxşı davranış və qarşılıqlı ünsiyyət bacarıqları nümayiş
etdirib-etdirmədiklərini qeyd etmək üçün gündəlik tutun.
Həvəsləndirmə
Pozitiv nizam-intizam pozitiv davranışın mükafatlandırılması vasitəsilə
pis davranışın qarşısının alınmasıdır. Bu o fərziyyəyə əsaslanır ki, mükafatlandırılan
davranış təkrarlanır. Pozitiv nizam-intizamın ən kritik hissəsi
müsbət sosial münasibətlərin təşviq edilməsində effektiv olan və müsbət
özünəhörmət hissinin yaradılmasına kömək edən, habelə şagirdlərə bizim
(böyüklərin) gözləntilərə cavab verən davranışları öyrənməyə yardım etməkdir.
Dəyər verdiyiniz və təşviq etmək istədiyiniz davranışları şagirdlər
bilməli və siz bu davranışların öyrədilməsi və möhkəmləndirilməsi üçün birgə
səyinizi əsirgəməməlisiniz. Şagirdlərinizə pozitiv davranışları öyrənmək
üçün kömək etmək məqsədilə aşağıda sadalanan bəzi strategiyalardan istifadə
edə bilərsiniz:
Pozitiv fikir söyləyin – “Bax nə qədər suala düzgün cavab vermisən!
Gəl, çalışaq ki, gələn dəfə daha çox düzgün cavablarımız olsun!”;
Diqqətlə qulaq asın və onlara destruktiv davranışla deyil, hislərini
sözlərlə düzgün ifadə etməyi öyrədin;
Şagirdlərinizi seçim etmək imkanları ilə təmin edin vəonlara seçimlərinin
potensial nəticələrini qiymətləndirməyi öyrənməyə kömək edin;
Arzu olunan davranışların təbliğ edilməsi üçün uşaqları tez-tez
mükafatlandırın və kiçik yaramaz hərəkətlərinə əhəmiyyət verməyin;