İnklüziv və öyrənmə üçün əlverişli sinifdə pozitiv nizam-intizam
Bu vəsait Avropa İttifaqının maliyyə dəstəyi ilə “Regional İnkişaf” İctimai Birliyi tərəfindən icra olunan “Müəllimlərin inklüziv təhsil sahəsində bacarıqlarının artırılması” layihəsi çərçivəsində tərcümə edilmiş və nəşr olunmuşdur. Bu vəsaitin azərbaycan versiyası onlayn istifadəyə açıqdır (https://inkluzivtehsil.az/library).
Bu vəsait Avropa İttifaqının maliyyə dəstəyi ilə “Regional İnkişaf” İctimai Birliyi
tərəfindən icra olunan “Müəllimlərin inklüziv təhsil sahəsində bacarıqlarının
artırılması” layihəsi çərçivəsində tərcümə edilmiş və nəşr olunmuşdur.
Bu vəsaitin azərbaycan versiyası onlayn istifadəyə açıqdır
(https://inkluzivtehsil.az/library).
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
İnklüziv və öyrənmə üçün əlverişli sinifdə pozitiv nizam-intizam 69
Sinif rejiminin hazırlanması
Sinif rejimini yaratdıqda yanlış davranış ehtimalı azalır, çünki, şagirdlərimiz
onlardan nə gözlənildiyini və nə etməli olduqlarını bilirlər. Onlar “yanlış
çağırışlardan” yayınmağa, yəni uşağın davranışını pis davranış kimi yanlış
tərif etməməyə kömək edir. Məsələn, şagird qələmi dərs müddətində
deyil, dərs bitdikdən sonra yonmalı və ya ən azı bunun üçün əlini qaldırıb
icazə almalı olduğunu bilmir. Bundan başqa, şagirdlər xüsusi işin görülməsi
üçün lazım olan pillələri bilirsə, onların bunu qaydalı şəkildə başa çatdırması
ehtimal olunur. Fiziki məkanınız və idarəetmə tərziniz üçün faydalı
olan bu fəaliyyətlər üçün planlar hazırlayın (bunu aşağıda müzakirə edəcəyik).
Qaydalar effektiv olmazsa, şagirdləri onları təkrar tərtib etməyə
cəlb edin. Aşağıda siz və şagirdlərinizin planlaşdıra biləcəyi bəzi sinif
qaydaları verilir. 55 Digərlərini fikirləşə bilərsiniz?
Yerdəyişdirmə. Sinfə giriş və çıxış, o cümlədən nəyin tədris edildiyindən
asılı olaraq, rəsm və ya elm dərsləri üzrə testlərin keçirilməsi üçün bütöv
sinfin kiçik qruplara bölünməsi kimi otağın təşkilini dəyişmək üçün plan hazırlayın.
Həmçinin şagirdlərin qələmlərini yonmaq və ya öyrənmə üçün şəxsi
ləvazimatlarını (rəsm ləvazimatları kimi) əldə etmək kimi fərdi ehtiyaclarının
qarşılanmasını da planlaşdırın.
Qeyri-təlim tapşırıqları. Bu tapşırıqlara davamiyyətin yoxlanması, icazə və
ya dərsburaxma vərəqələrinin yığılması və sinfin səliqəli saxlanması daxildir.
İcazə verildikdə şagirdlər, xüsusi ilə də diqqətə ehtiyac duyan şagirdlər bu
tapşırıqları yerinə yetirməkdə köməklik göstərə bilər. Bu tapşırıqlardan bəzisi,
məsələn riyaziyyat dərsində həmin gün sinifdə iştirak edən şagirdlərin
faizinin hesablanması kimi öyrədici fəaliyyət kimi də istifadə oluna bilər.
Materialların idarəedilməsi və ya keçidlər. Tədris və öyrənmə materiallarının
paylanması, toplanması və saxlanması prosedurları hazırlanıbsa,
şagird köməkçilər onları tez bir şəkildə bitirəcəklər. Öyrədici materiallar
əvvəlcədən hazırlanıb təşkil olunubsa, siz tapşırıqlar arasında səlis keçid
edə bilərsiniz və bu az vaxt aparacaqdır. Əvvəlki fəaliyyət üçün materialların
saxlanılmasına və ya toplanılmasına baxmayaraq, şagirdlər bir fəaliyyət
üçün onlara nəyin lazım olduğunu və nə hazırlaya biləcəklərini bilməsi
üçün zəruri olan materiallar günlük planda siyahı şəklində verilə bilər.
55. Adapted from: Classroom Management – Classroom Rountines. Collaborative for Excellence in
Teacher Education (CETP), National Science Foundation. http://www.temple.edu/CETP/temple_teach/cmrouti.html
[accessed online on 10/20/2005]
Change language