18.12.2019 Views

İnklüziv və öyrənmə üçün əlverişli sinifdə pozitiv nizam-intizam

Bu vəsait Avropa İttifaqının maliyyə dəstəyi ilə “Regional İnkişaf” İctimai Birliyi tərəfindən icra olunan “Müəllimlərin inklüziv təhsil sahəsində bacarıqlarının artırılması” layihəsi çərçivəsində tərcümə edilmiş və nəşr olunmuşdur. Bu vəsaitin azərbaycan versiyası onlayn istifadəyə açıqdır (https://inkluzivtehsil.az/library).

Bu vəsait Avropa İttifaqının maliyyə dəstəyi ilə “Regional İnkişaf” İctimai Birliyi
tərəfindən icra olunan “Müəllimlərin inklüziv təhsil sahəsində bacarıqlarının
artırılması” layihəsi çərçivəsində tərcümə edilmiş və nəşr olunmuşdur.

Bu vəsaitin azərbaycan versiyası onlayn istifadəyə açıqdır
(https://inkluzivtehsil.az/library).

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

İnklüziv və öyrənmə üçün əlverişli sinifdə pozitiv nizam-intizam 17

həm də uşaqlarda bir şəxsiyyət kimi cəmiyyətdə daha rəqabətli, dinamik

və yenilikçi olmağa kömək edir. Uşaqları gözləri bağlı şəkildə sizə itaət

etmələrinə məcbur etmək onlarda olan təşəbbüskarlıq və yaradıcılığı məhv

edir.

Mif 5: “Bu mənim ən son çıxış yolum idi, başqa şansım yox idi.”

Fakt: Bu bəhanə ilə biz bu qənaətə gəlirik ki, bu cür zorakılıq onlar üçün ən

son çıxış yolu olmasına haqq qazandırmış olur. Bu ifadə isə qəbuledilməzdir.

Məsələn, əgər bir kişi öz xanımına qarşı zorakılıq tətbiq edirsə, bu onun ən

son çıxış yoludur? Eynilə bu məsələ şagirdlərə qarşı da heç bir şəkildə qəbul

edilə bilməz. Bundan başqa bu hal bəzi valideynlər və müəllimlər üçün ən kiçicik

bir hərəkətdə uşaqlara qarşı tətbiq olunan ilk çıxış yoludur.

Mif 6: Mənim sinfimdəki uşaqları idarə etməyim üçün tək vasitəm budur.

Çünki həddindən artıq çox uşaq vardır!

Fakt: Bu bəhanəyə isə sinifdə daha çox uşaqla, hətta bəzən yüzdən artıq

sayda şagirdlə üzləşən müəllimlər arasında daha çox rast gəlinir. Bu isə

dəqiq şəkildə mövcud olmayan qayda və qanunlardan qaynaqlanır. Çox vaxt

uşaqlar hər hansı bir hərəkət etdikləri zaman bunun sonunun necə nəticə

verəcəyindən xəbərsizdirlər. Və bununla bərabər müəllim uşaqlarla söhbət

edərək onlara nə səbəbə yaxşı davranmaqlarını izah etmək üçün vaxt

sərf etmək istəmir. Bu isə onların sinif üzərində qurduqları hakimiyyətdən

qaynaqlanır. Bəziləri isə hətta “Mən müəlliməm və hər şeyi mən dediyim

kimi edəcəyik” kimi ifadələrdən istifadə edirlər. Uşaqları idarə edən

zaman müəllimin cismani cəza növündən istifadə etməsinə səbəb bəzən

yalnızca cəza tətbiq olunan uşaqda davranış pozuntusunun qarşısını almaq

deyil, həmçinin başqa uşaqlarda qorxu hissini yaratmaqdır. Yuxarıda

göstərilən Mif 4-də olduğu kimi, uşaqların başa düşmədən və səbəbini bilmədən

itaət etmələri onları müəllimdən hər hansı bir şey öyrənməyə sövq

etməyəcəkdir və bu vasitə yalnız onlarda müəllimə qarşı qorxu hissi yaradacaqdır.

Nəticədə isə onlar öyrənmək istəməyəcək və bizim işimiz daha

da çətinləşəcək, daha sonra yaxşı öyrənməyəcək və bu da bir müəllim kimi

bizim işimizə zərər gətirəcəkdir.

Mif 7:“Cismani cəzalandırma bizim mədəniyyətin bir hissəsidir.”

Fakt: Cismani cəzalandırma inkişafda olan cəmiyyətimizdə hələ də qorunub

saxlanılır və asiyalıların dəyərləndirmədiyi hesab olunan “Qərb” cəzalandırma

növü isə cismani cəzaya daha müxtəlif yolların tapılmasına in-

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!