İnklüziv və öyrənmə üçün əlverişli sinifdə pozitiv nizam-intizam

86 İnklüziv və öyrənmə üçün əlverişli sinifdə pozitiv nizam-intizam
B. Bir an fikirləşin. Şagirdiniz həqiqətən burada gözlədiyiniz hərəkəti
etməyə qadirdirmi?
♦ Ədalətli deyilsinizsə, gözləntilərinizi təkrar qiymətləndirin.
♦ Gözləntiləriniz ədalətlidirsə, növbəti suala keçin.
C. Şagirdiniz həmin an yanlış bir şey etdiyini bilirdimi?
♦ Şagirdiniz yanlış bir şey etdiyini başa düşməyibsə, ona nə gözlədiyinizi,
niyə və necə belə edə biləcəyini anlamağına kömək
edin. Ona kömək etməyi təklif edin.
♦ Şagirdiniz etdiyi hərəkətin yanlış olduğunu bilirsə və qəsdən
əsaslı gözləntilərə etinasızlıq göstərirsə, o zaman yanlış davranıb.
Davranış təsadüfi olubsa, bu yanlış davranış hesab olunmur. Davranış
təsadüfi olmayıbsa, şagirdinizdən bunu etməyinin səbəbini soruşun. Cavab
verməzdən əvvəl diqqətlə qulaq asın və qiymətləndirin.
2. Pozitivi vurğulayın. Hər dəfə şagirdiniz faydalı bir iş gördükdə,
qayğıkeşlik göstərdikdə, birgə əməkdaşlıq etdikdə və ya irəliləyiş
nümayiş etdirdikdə, şagirdinizə bunu fərq etdiyinizi göstərin və
minnətdarlıq bildirin. Məsələn, “Elnur, ev tapşırığı problemini həll
etməyindən çox təsirləndim.”
Hətta bir hadisə baş verdikdə sadəcə günah axtarmayın, nəyin
YAXŞI, nəyin PİS olduğunu müəyyən edin. Məsələn: “Natiq, dostunu
müdafiə etməyin alicənablıqdır. Sadiq dost olmaq vacibdir. Lakin
mən sənə digərlərini vurmağa icazə verə bilmərəm. Vəziyyəti başqa
necə həll edə bilərdin?”
3. Şagirdlərinizə hörmətli münasibət bəsləyin. Onlarla sizə davranılmasını
istədiyiniz kimi davranın. Onlara daha böyük uğur əldə
etməyə kömək edin. Başçı deyil, bələdçi olun. Məktəb günlərinizdən
sevinclə yadda saxladığınız müəllimlərdən olun.
4. Şagirdlərə gözləntilərinizdən aydın və hörmətlə danışın. Vəziyyətdən
əvvəl və vəziyyət ərzində gözləntilərinizi tez-tez on-