İnklüziv və öyrənmə üçün əlverişli sinifdə pozitiv nizam-intizam
Bu vəsait Avropa İttifaqının maliyyə dəstəyi ilə “Regional İnkişaf” İctimai Birliyi tərəfindən icra olunan “Müəllimlərin inklüziv təhsil sahəsində bacarıqlarının artırılması” layihəsi çərçivəsində tərcümə edilmiş və nəşr olunmuşdur. Bu vəsaitin azərbaycan versiyası onlayn istifadəyə açıqdır (https://inkluzivtehsil.az/library).
Bu vəsait Avropa İttifaqının maliyyə dəstəyi ilə “Regional İnkişaf” İctimai Birliyi
tərəfindən icra olunan “Müəllimlərin inklüziv təhsil sahəsində bacarıqlarının
artırılması” layihəsi çərçivəsində tərcümə edilmiş və nəşr olunmuşdur.
Bu vəsaitin azərbaycan versiyası onlayn istifadəyə açıqdır
(https://inkluzivtehsil.az/library).
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
88 İnklüziv və öyrənmə üçün əlverişli sinifdə pozitiv nizam-intizam
7. Variantlar və ya məhdud seçimlər təklif edin və kollektiv qərar
qəbul etməyə təşviq edin. Əksər şagirdlər idarə olunmağa nifrət
edir; seçim verilməsi onlara çox olmasa da bir qədər nəzarət hiss
etməyə kömək edir. İmtahan vaxtı gəldikdə siz deyə bilərsiz,
“Çərşənbə axşamı, oxu sınağımız olacaq. Kim yazılı, kim şifahi sınaq
istəyir? İstədiyinizi seçə bilərsiniz.” Bu uşaqlarınıza vəziyyət
üzərində nəzarət hissi verəcək. Siz yalnız bir sınaq növünü vermək
istəyirsinizsə, o zaman onlardan hər iki sınaq növünün üstünlük və
çatışmazlıqlarını müzakirə etməyi xahiş edin, sonra isə üstün hesab
etdiklərini səsə qoyun. Çoxluq qalib gəlir.
İstədikləri seçimləri əldə edə bilmədiklərinə görə məyus olan bir
neçə şagird olduqda – məsələn, onlar yazılı test istədikləri halda,
sinif şifahi testə səs vermişdir- o zaman imtahan günü onlara yazılı
əlavə suallar da verin.
8. Təbii, lakin təhlükəsiz nəticələrə icazə verin. Uşaq dərsə təkrar-təkrar
gecikirsə, məyus olmayın. Dərsə vaxtında gəlmək uşağın
məsuliyyətidir. Ona dərsə yubanması davam etdiyi təqdirdə,
valideynlərinə bildiriş göndərəcəyinizi söyləyin. Yubanma davam
edərsə, evinə bildiriş göndərin və nəticələrlə üzləşməsinə imkan
verin. O, davranış və nəticələrinə görə məsuliyyətli olmağı öyrənir.
9. Uşaqların qəsdən edilən itaətsizliyini şəxsi qəbul etməyin. Uşaqların
itaətsizlik etməyə ehtiyacları var, onlar öz potensial imkanlarını
inkişafın bir hissəsi kimi aşkarlamalıdırlar. Bunun sizin səlahiyyətinizə
təhlükə olduğunu düşünməyin. Sakit şəkildə reaksiya
göstərin və özünə nəzarəti artıracaq intizamı tətbiq edin. Bu bölmənin
əvvəlində Ramonun vəziyyətini xatırlayırsınız? Başlanğıcda
müəllim onun pis davranışını şəxsən qəbul etmişdir və bu onu çox
məyus etmişdir. Lakin o, Romanın davranışını şəxsən qəbul etməyi
dayandırdıqda və onun nə vaxt və nə üçün pis davrandığını başa
düşdükdə, onun öhdəsindən gələn və müsbət nəticələr verən effektiv
bir strategiya hazırlaya bilmişdir.
10. Düzgünlüyü deyil, səyi təqdir edin. Şagird bütün səyi ilə çalışırsa,
siz buna sevinməlisiniz. Cəhd göstərmə öyrənməkdə ilk addımdır.
Şagird çətin tapşırığı yerinə yetirmək istəmirsə, onunla