İnklüziv və öyrənmə üçün əlverişli sinifdə pozitiv nizam-intizam
Bu vəsait Avropa İttifaqının maliyyə dəstəyi ilə “Regional İnkişaf” İctimai Birliyi tərəfindən icra olunan “Müəllimlərin inklüziv təhsil sahəsində bacarıqlarının artırılması” layihəsi çərçivəsində tərcümə edilmiş və nəşr olunmuşdur. Bu vəsaitin azərbaycan versiyası onlayn istifadəyə açıqdır (https://inkluzivtehsil.az/library).
Bu vəsait Avropa İttifaqının maliyyə dəstəyi ilə “Regional İnkişaf” İctimai Birliyi
tərəfindən icra olunan “Müəllimlərin inklüziv təhsil sahəsində bacarıqlarının
artırılması” layihəsi çərçivəsində tərcümə edilmiş və nəşr olunmuşdur.
Bu vəsaitin azərbaycan versiyası onlayn istifadəyə açıqdır
(https://inkluzivtehsil.az/library).
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
62 İnklüziv və öyrənmə üçün əlverişli sinifdə pozitiv nizam-intizam
Həvəsləndirmə strategiyaları
Bu bölmə şagirdlərinizlə qarşılıqlı anlayışa əsaslanan münasibətlər qurmağınıza
həsr olunub. Münasibət yaratma prosesinin bir hissəsi olaraq şagirdləri
pozitiv davranışa sövq etmək üçün lazım olan şərtlərdən bəziləri: 52
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
Sinif ünsiyyətində müsbət emosional tonun saxlanması. Şagirdlərinizə
qarşı necə münasibət bəsləməyiniz onların davranışında öz
əksini tapacaq;
Müsbət davranışlarını artıran şagirdə diqqət ayırmaq. Daha böyük
yaşlı uşaqlar üçün diqqət ayırmaq dedikdə onların ailə həyatı,
məktəb fəaliyyəti və onları maraqlandıran digər fəaliyyətlər barədə
maraqlanmaq nəzərdə tutulur;
Gözlənilməz, neqativ təcrübələrin stresini azaltmaq üçün gündəlik
aktivliklərin müntəzəm şəkildə həyata keçirilməsinə davamlı
təminat yaratmaq;
Daha ahəngli müəllim-şagird münasibətləri yaratmaq və uşaqlarda
müsbət dəyişikliklər müşayiət etmək üçün istər pozitiv, istər
neqativ xarakterli eynitipli davranış situasiyalarına davamlı şəkildə
cavab vermək.
Xüsusən də yaşı böyük olan uşaqlar və yeniyetmələrlə bağlı vəziyyətlərdə
çevik olmaq. Sinif qaydalarına və ya tələblərinizə cavab
vermə və ya verməmə səbəblərini dinləyin və problemin həlli üçün
müzakirə aparın. Bu, şagirdlərinizin baxışlarına önəm verdiyinizi
göstərər və gələcək nizamsız davranışların sayını azaldar. Mənəvi
mühakimə qabiliyyətlərini uzun müddətli planda möhkəmləndirmək
üçün uşaqlar qərar qəbul etmə prosesinə daxil edilməlidir;
Səhv etmək təbiidir. Şagirdlərinizə belə müraciət edin: “Biz ancaq
səhvlərdən öyrənirik. Mən də hər gün səhvlər edirəm. Gəlin indi
səhv edək!” Bu, qarşılıqlı hörmətə əsaslanan öyrənmə mühitini yaradar;
Özünəinamın yaradılması. Şagirdlərinizi özləri haqqında müsbət
danışmağa təşviq edin. Özlərinin yaxşı olduqlarını düşündükləri
sahələr barədə danışmağı xahiş edin. Daha sonra cavabları dərs
prosesinə daxil edin; öyrətmədə sizə kömək etmələrinə icazə ve-
52. Adapted from: The American Academy of Pediatrics. Guidance for Effective Discipline. http://
aappolicy.aappublications.org/cgi/content/full/ pediatrics;101/4/723 [accessed online on 12/2/2005]