İnklüziv və öyrənmə üçün əlverişli sinifdə pozitiv nizam-intizam
Bu vəsait Avropa İttifaqının maliyyə dəstəyi ilə “Regional İnkişaf” İctimai Birliyi tərəfindən icra olunan “Müəllimlərin inklüziv təhsil sahəsində bacarıqlarının artırılması” layihəsi çərçivəsində tərcümə edilmiş və nəşr olunmuşdur. Bu vəsaitin azərbaycan versiyası onlayn istifadəyə açıqdır (https://inkluzivtehsil.az/library).
Bu vəsait Avropa İttifaqının maliyyə dəstəyi ilə “Regional İnkişaf” İctimai Birliyi
tərəfindən icra olunan “Müəllimlərin inklüziv təhsil sahəsində bacarıqlarının
artırılması” layihəsi çərçivəsində tərcümə edilmiş və nəşr olunmuşdur.
Bu vəsaitin azərbaycan versiyası onlayn istifadəyə açıqdır
(https://inkluzivtehsil.az/library).
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
İnklüziv və öyrənmə üçün əlverişli sinifdə pozitiv nizam-intizam 105
və aqressiya yumorun düzgün istifadəsi deyil.
7. Dəstəkləyici kömək. Şagird özünü pis aparmazdan öncə tapşırıq
və ya işinin ən çətin hissəsində ona kömək edin. Onu əmin edin ki,
siz ona kömək etmək istəyirsiniz və siz birlikdə problem həll edə
bilərsiniz.
8. Yenidən qruplaşdırma. Konkret problemdən yayınmaq üçün şagirdlərin
yerlərini və ya kiçik qrup tapşırıqlarını dəyişdirin. Bunu
imkan daxilində nəzərə çarpmadan və cəzalandırıcı xarakter vermədən
edin. İdeyalar üçün sənədin əvvəlində verilmiş “öyrənmə
mühitinin rahatlaşdırılması” bölməsinə baxın.
9. Yenidən strukturlaşdırma. Fəaliyyət uğurlu olmadıqda onu mümkün
qədər qısa müddətdə dəyişdirin. Həmişə ehtiyat planın olması
vacibdir. Bəzən interaktiv oyundan diqqət tələb etməyən oyuna
keçmək daha yaxşı üsuldur. Bu qrup həddən artıq hərəkətə gəldikdə
səlis keçidlə və buna cəzalandırıcı xarakter vermədən həyata
keçirilməlidir. Növbəti dəfə seçimin verilməsi daha effektiv üsul
ola bilər. Məsələn, şagirdlərə informasiyanı müzakirələr vasitəsilə
şifahi və ya dəftərdə yazılı şəkildə ifadə etmək kimi seçim verilə
bilər.
10. Birbaşa müraciət. Şagird və ya qrup müəllimlə pozitiv münasibətlərdədirsə
bəzən sadəcə olaraq birbaşa davranışın yaratdığı problemlərə
görə dayandırılmasını xahiş etmək olar. Heç bir sanksiya
və ya mükafatlandırma tətbiq edilmir. Bu çox sadədir - bir insandan
digərinə birbaşa olaraq müraciət edilir.
11. Qabaqlayıcı tədbir. Yersiz davranış baş vermədən əvvəl şagirdi
stresli vəziyyətdən çıxarın. Məsələn, ondan vərəqlərin paylanmasında
sizə kömək etməyini və ya davamiyyəti yoxlamağını xahiş
edilməsi. Təsadüfən problem yaratmaq istəyən şagirdi mükafatlandırmamaq
üçün diqqətli olun.
12. Rejimin qurulması. Əvvəlki bölmələrdə öyrəndiyimiz kimi cədvəllər
və müəyyənləşdirilmiş rejimlər davranışın idarə edilməsi üzrə
vacib tədbirlərdir. Nəyin və nə zaman edilməsini bilməkhəyatlarının
qalan hissəsində belə dəstəyi olmayan şagirdlərin həyatında
struktur, təhlükəsizlik və qabaqcadan proqnozlaşdırmanı təmin
edir.