İnklüziv və öyrənmə üçün əlverişli sinifdə pozitiv nizam-intizam
Bu vəsait Avropa İttifaqının maliyyə dəstəyi ilə “Regional İnkişaf” İctimai Birliyi tərəfindən icra olunan “Müəllimlərin inklüziv təhsil sahəsində bacarıqlarının artırılması” layihəsi çərçivəsində tərcümə edilmiş və nəşr olunmuşdur. Bu vəsaitin azərbaycan versiyası onlayn istifadəyə açıqdır (https://inkluzivtehsil.az/library).
Bu vəsait Avropa İttifaqının maliyyə dəstəyi ilə “Regional İnkişaf” İctimai Birliyi
tərəfindən icra olunan “Müəllimlərin inklüziv təhsil sahəsində bacarıqlarının
artırılması” layihəsi çərçivəsində tərcümə edilmiş və nəşr olunmuşdur.
Bu vəsaitin azərbaycan versiyası onlayn istifadəyə açıqdır
(https://inkluzivtehsil.az/library).
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
İnklüziv və öyrənmə üçün əlverişli sinifdə pozitiv nizam-intizam 53
Müəllimə məktəbdən əvvəl və sonra mümkün olan vaxtlarda evdə destruktiv
mühitdə qalmaq əvəzinə, ona işlərində yardım etməsini uşaqdan xahiş etdi.
Tezliklə şagirdin davranışları dəyişdi və çalışmalarında mükəmməlləşməyə
başladı. Valideynləri öz problemlərini həll etdikdən sonra, oğullarının məktəbdə
uğur qazandığını gördülər və onu valideyn-müəllim iclasında təriflədilər.
Ayrı-seçkilik. Dil, din, iqtisadi səviyyə və ya mədəni xüsusiyyətlərinə görə
cəmiyyətdən böyük ölçüdə fərqlənən ailələrdən gələn uşaqlar zorbalıq, lağa
qoyma, incidilmə və başqa növ zorakılıqlara hədəf olma riskini daşıyır. QİÇS
virusu daşıyan uşaqlar da risk altındadır. Belə uşaqların məktəb həyatına,
öyrənmə prosesində bərabər, aktiv və məmnun şəkildə iştirakına ən böyük
əngəl onları hədəf alan neqativ, diskriminativ davranışlardır. Neqativ münasibət
bütün səviyyələrdə - ailə, icma üzvləri, məktəblər və müəllimlər,
dövlət rəsmiləri və hətta fərqləndirilən uşaqların özləri arasında - mövcud
ola bilər. Qorxular, tabular, utanc hissi, cəhalət və yanlış məlumatlanma
- bütün bunlar belə uşaqlara və onların vəziyyətinə qarşı mənfi yanaşma
yarada bilər. Belə uşaqlar özlərinə aşağı səviyyədə hörmət edə, sosial münasibətlərdən
gizlənə və ya qaça, sinifdə nizamsız davranış nümayiş etdirə
və cəmiyyətin görünməz üzvlərindən birinə çevrilə bilər. Ayrı-seçkiliyin
azaldılmasına və fərqlilik dəyərlərinin ucaldılmasına xüsusi diqqət göstərmək
vacibdir.
♦
♦
♦
Sinif dərslərinin və materiallarının cəmiyyətin fərqli mədəniyyətləri
və dillərini əks etdirməsi üçün valideynlər və icma üzvləri ilə
birgə çalışın. Bu, icmanın materialları faydalı və etibarlı hesab etməsinə
yardım etməklə yanaşı, uşaqları məktəbdə iştiraka və birgə
əməkdaşlıq fəaliyyətinə cəlb edəcəkdir.
Milli hekayələr, şifahi xalq yaradıcılığı, mahnılar və şeirlər vasitəsilə
sinif dərslərini zənginləşdirin.
Sinifdə istifadə olunan dildə danışmayan şagirdlər üçün onların dilində
danışa bilən ikidilli müəllimlər və ya başqa şəxslər (ailə və ya
icma üzvləri) ilə birgə çalışaraq sinifdə uyğun dil-təlim kurikulumu
yaradın.
Zorbalığı aradan qaldırmaq üçün aşağıda göstərilən tədbirləri yerinə yetirə
bilərsiniz: