Faglig rapport 2005 - Helse Vest

Forskerutdanning - dr.grad 911162:Biomechanics of the Oesophagus in Patients with FunctionalChest Pain studied by a multi-modal deviceProsjektansvarlig: Dag Arne L. Hoff (dhof@helse-bergen.no), Universitetet i BergenProsjektet er tilknyttet Nasjonalt kompetansesenter i gastroenterologisk ultrasonografi.Brystsmerter, meir enn hjartesjukdom.Vi har utvikla ein metode for å studere funksjonen til spiserøyret (øsofagus) hjå friske, ogspesielt hjå personar med smerter i brystet utan kjent årsak, trass utgreiing. Metoden vilvi nytte til å kartlegge motilitet og biomekaniske forhold i øsofagusveggen hjå personarmed slike smerter, ofte kalla funksjonelle / ikkje kardielle brystsmerter.Bakgrunnen for prosjektet, som starta i 2003, er eit ynskje om å kartleggje funksjonsmessige forhold iøsofagus hjå personar som er plaga av brystsmerter. Smertene er uforklarlege, sitt midt i brystet, oger av ikkje brennande karakter. Årsaka til smerta er ikkje godt undersøkt, og den utgjer ei diagnostiskutfordring. Nærare 2-5 % av akutte innleggingar i sjukehus under diagnosen brystsmerter, får ingenspesifikk diagnose. Gode forklaringsmodellar har vi ikkje. Smertene og repeterande innleggingar isjukehus utan funn av ei klar årsak, gjer pasienten uroleg.Hypotesen er at det hjå desse pasientane, i motsetnad til hjå normale frivillige, er unormalebiomekaniske forhold i øsofagusveggen når den vert utvida. Dette gjer det sannsynleg atmekanosensitive lekamar i veggen vert stimulerte og / eller at det oppstår reduksjon i blodfløde(ischemi) som igjen kan indusere smerter gjennom ulike mekanismar.Biomekanikk er mekanikk nytta i biologien. Den gjev ei matematisk forklaring på den mekaniskeframferda til eit organ. I biomekanikk er det viktig å forstå relasjonar mellom stress (kraft pr. einingtverrsnitts areal) og strain (deformasjon av eit kontinuum uavhengig av retning) i ei ramme der t.d.organet øsofagus vert påverka av ein passasje av væske, ei utviding eller ei rørsle. Målet for studiener m.a. å forstå dei biomekaniske forholda i øsofagus, og relatere desse til smertemekanismar fråøsofagus. Vi ynskjer å klargjere om det kan vere biomekaniske skilnader mellom normale frivillige ogpasientar.For å få registrert dei parameter vi ynskjer har vi utvikla eit instrument (multi-modalt instrument)bygd opp kring ein mjuk bøyeleg plastslange som har 8 røyr i røyret med ulik diameter. Kateteret harein ytre diameter på 6-6.5 mm. Kring den enden som skal plasserast i øsofagus, fester vi ein ballong(*bag*). Den er 5x9 cm og kan utvidast til 3 cm når ein fyller den med vatn. Inne i ballongen er detplassert ein ultralyd- og ein laser Dopplereining. Ballongen med vatn gjev det vindauget vi må ha for åfå eit godt ultralydbilete. Ballongen fylt med vatn stimulerer øsofagusveggen og fører til denmekaniske responsen som vi vil studere, samt at den gjev veggkontakt for laser Doppler. Vi kan måletrykket inne i ballongen og langs kateteret fleire stader. Symptomregisteringa er viktig og deltakaranevert nøye instruerte på førehand.Det å føre ein ballong ein kan blåse opp ned i øsofagus hjå pasientar med brystsmerter vert i mangeland nytta som ein diagnostisk test, ofte kombinert med bruk av stimulerande medikament. Ein kan dåframprovosere dei smertene som pasienten strir med. Vi har vidareutvikla denne metoden med at vim.a. også har teke i bruk ultralyd og laser Doppler, og såleis kan håpe å forklare kva som skjer.I 2003-4 har vi gjort studium hjå dyr og nokre få friske frivillige, dette er no publisert i eitinternasjonalt tidsskrift. I 2005 har vi gjennomført den praktiske undersøkinga av 27 asymptomatiskepersonar. Data frå denne studien vert no analysert.Fysiologiske forhold i øsofagus er ikkje godt nok karakterisert. Ikkje-kardielle / funksjonellebrystsmerter er eit problem for ei relativ stor gruppe pasientar. Det er ei påkjenning for pasientane atsmertene er tilbakevendande og uforklarlege. Mange må gjennomgå gjentekne utgreiingar utan at ein208