36164_Árbók 2005 - Háskóli Íslands

Fjórar þýðingar kom út á haustdögum. Þrjár þeirra voru með styrk frá Culture
2000, og allar fjórar nutu stuðnings frá Þýðingasjóði og Háskólasjóði. Þær eru:
• Paul Oskar Kristeller. Listkerfi nútímans. Þýðandi Gunnar Harðarson. Ritstjóri
Gauti Kristmannsson.
• Victor Klemperer. LTI - Lingua Tertii Imperii. Þýðandi María Kristjánsdóttir.
Ritstjóri Bergljót S. Kristjánsdóttir.
• Michel Foucault: Alsæi, vald og þekking. Þýðendur Björn Þorsteinsson,
Garðar Baldvinsson og Sigurður Ingólfsson. Ritstjóri Garðar Baldvinsson.
• Mikhail Bakhtin. Orðlist skáldsögunnar. Þýðandi Jón Ólafsson. Ritstjóri
Benedikt Hjartarson.
Fjölmörg verkefni voru í vinnslu á árinu á vegum stofnunarinnar og ber þar
hæst Alfræði íslenskra bókmennta sem er langt á veg komin.
Heimspekistofnun
Almennt yfirlit og stjórn
Forstöðumaður heimspekistofnunar árið 2005 var Gunnar Harðarson, dósent, en
aðrir í stjórn voru Róbert H. Haraldsson, dósent, og Vilhjálmur Árnason, prófessor.
Heimspekistofnun hefur engan fastan starfsmann en Egill Arnarson hefur
ritstýrt Heimspekivefnum á vegum stofnunarinnar (sjá greinargerð hans hér á
eftir) og Viðar Þorsteinsson hefur annast umbrot útgáfubóka Heimspekistofnunar.
Á árinu hafði stofnunin til afnota herbergi á annarri hæð í Aðalbyggingu. Herbergið
er ætlað fræðimönnum sem vinna að rannsóknum í heimspeki og MA-nemum
í heimspeki, auk þess sem þar eru haldnar málstofur í heimspeki.
Útgáfustarfsemi
Árið 2005 komu út í ritröð stofnunarinnar bækurnar Stigi Wittgensteins eftir Loga
Gunnarsson (112 bls.) og Innlit hjá Kant eftir Þorstein Gylfason (77 bls.). Auk þess
hlaut Hugur: tímarit um heimspeki, sem Félag áhugamanna um heimspeki gefur
út, styrk frá Heimspekistofnun eins og undanfarin ár.
Heimspekivefurinn
Árið 2005 einbeitti Heimspekivefurinn sér að nýjum efnisflokkum svo sem fornaldarheimspeki,
nýaldarheimspeki, Derrida og óakademískri heimspeki. Kynntar
voru nýjar íslenskar bækur um heimspeki, bæði frumsamin verk og þýðingar.
Ennfremur voru birtir pistlar um fyrirbærafræði, borgarfræði, vísindaheimspeki,
femínisma og verufræði. Efnisyfirlit allra árganga Hugar: Tímarits um heimspeki
var sett á vefinn og tilkynnt um heimspekilega viðburði. Íslenskir heimspekingar
skrifa nú í auknum mæli á ensku og voru því einnig birtir textar á því máli ef það
átti við. Auk þess að afla frumsamins efnis, fékk Heimspekivefurinn leyfi til að
birta ýmsar greinar um heimspeki sem komið höfðu út í Skírni og Tímariti Máls
og menningar. Fyrri hluta ársins var nýr texti settur inn á vefinn vikulega en
vegna anna ritstjóra á haustmánuðum dró nokkuð úr birtingum. Það hefur þó
ekki komið niður á vinsældum Heimspekivefjarins sem voru miklar í árslok (60-
70 gestir á virkum dögum). Er það skýrt merki þess að háskólar nota hann í
auknum mæli sem gagnasafn fyrir kennslu.
Ráðstefnur og fyrirlestrar
1. Brynjólfsþing.
Heimspekistofnun átti aðild að ráðstefnu um Brynjólf biskup Sveinsson sem
var haldin 17. og 18. september í Þjóðarbókhlöðu og í Skálholti. Sten Ebbesen,
dósent við Saxo-stofnunina í Kaupmannahafnarháskóla, hélt þar erindi í
boði Heimspekistofnunar um stöðu Brynjólfs biskups í danskri heimspeki.
2. Jean-Paul Sartre: 1905-2005. Málstofa um Sartre.
Heimspekistofnun skipulagði málstofu um Sartre á Hugvísindaþingi 18. nóvember
2005. Á málstofunni fluttu Vilhjálmur Árnason, Sigríður Þorgeirsdóttir
og Gunnar Harðarson erindi um Sartre og heimspeki hans. Fundarstjóri í
málstofunni var Viðar Þorsteinsson.
3. Hádegisfundir Heimspekistofnunar.
Haustið 2003 hleypti Heimspekistofnun af stokkunum fyrirlestraröð sem nefnist
Hádegisfundir Heimspekistofnunar. Árið 2005 voru eftirfarandi fyrirlestrar fluttir:
11. febrúar Svavar Hrafn Svavarsson, lektor: Af hverju frummyndir?
Um ófullkomleika skynheimsins hjá Platoni.
11. mars Eiríkur Smári Sigurðarson, sérfræðingur hjá Rannís: Minningar
Aristótelesar.
121