36164_Árbók 2005 - Háskóli Íslands

V.
Ég hef djúpa og einlæga sannfæringu um að Háskóli Íslands gegni lykilhlutverki í
mótun framtíðarsamfélags á Íslandi, í framtíðarhagvexti og í mótun og varðveislu
menningar.
Um leið og ég tek við embætti rektors Háskóla Íslands vil ég færa þakkir fyrir það
traust sem mér hefur verið sýnt. Ég mun leggja mig að veði fyrir þeirri framtíðarsýn
sem ég hef lýst. Ég heiti því að vinna að þessu verki af fullum heilindum og
vera vakin og sofin yfir velferð Háskóla Íslands.
Megi Háskóla Íslands farnast vel og samfélaginu sem hann þjónar.
Kristín Ingólfsdóttir:
Háskóli í fremstu röð
Brautskráningarræða 22. október 2005
Forseti Íslands, Herra Ólafur Ragnar Grímsson, fyrrverandi forseti frú Vigdís
Finnbogadóttir, deildarforsetar, kæru kandídatar, góðir gestir.
Háskóli Íslands er sterkasta aflið í menntasókn þjóðarinnar. Háskólinn staðfestir
þetta áþreifanlega með því að útskrifa rúmlega 1400 kandídata frá 11 deildum
á þessu ári. Ennfremur er gert ráð fyrir að 14 doktorsnemar verji ritgerðir sínar
við skólann á árinu.
Þetta glæsilega og vel menntaða fólk verður burðarvirkið í íslenska þekkingarsamfélaginu
á næstu árum. Háskóli Íslands hefur með þessum hætti verið ein
af máttarstoðum þekkingarsköpunar og þeirrar velferðar sem hún hefur leitt af
sér á Íslandi í hartnær heila öld.
En við látum ekki staðar numið. Samfélagið hefur nú sem aldrei fyrr þörf fyrir
háskóla í fremstu röð. Heimurinn sem við lifum í einkennist af vaxandi samskiptum
og samkeppni og þeim vegnar einfaldlega best sem efla hraðast þekkingu,
vísindi og rannsóknir.
Það hvílir á okkur háskólafólki sú ábyrgð að lýsa fyrir samfélaginu þörfinni fyrir
áframhaldandi þekkingarsköpun og hvers vegna Háskóli Íslands leiki þar lykilhlutverk.
Til þess þarf Háskólinn að hafa skýra stefnu, meitlaðar áherslur og
hvassan vilja til verka. Það hvílir á stjórnvöldum sú ábyrgð að styðja skólann í
þessu verki og tryggja honum nauðsynlegt fjármagn til starfseminnar. Fjárfesting
samfélagsins í Háskóla Íslands er nauðsynleg, arðbær og áhættulaus.
Háskóli Íslands hefur þróast með samfélaginu sem hann þjónar allt frá stofnun
hans árið 1911. Síðasta skeiðið í þróun skólans hófst um miðjan síðasta áratug.
Það einkennist af þremur meginþáttum:
• Í fyrsta lagi af gríðarlegum vexti í starfseminni. Háskólinn hefur tvöfaldast
að stærð á 8 árum.
• Í öðru lagi hafa sprottið fram nýjar menntastofnanir á háskólastigi sem
keppa við Háskóla Íslands um nemendur, kennara og fjármuni.
• Í þriðja lagi hefur á þessu skeiði verið lagður grunnur að umfangsmiklu
rannsóknatengdu framhaldsnámi í skólanum.
Þetta vaxtar- og samkeppnisskeið hefur reynt á innviði skólans. Þrjár viðamiklar
ytri úttektir, innlendar og erlendar, staðfesta að Háskóli Íslands er vel rekinn
og afkastamikill, en einnig að stórauka þarf fjárveitingu til skólans til að hann
geti haldið áfram nauðsynlegu uppbyggingarstarfi. Að þessu munum við vinna
með stjórnvöldum.
Faglega er Háskólinn vel í stakk búinn að ráðast í næsta áfanga sem er að
styrkja stöðu sína sem fullburða rannsóknaháskóli. Við ætlum okkur að fimmfalda
á næstu 5 árum fjölda doktorsnema sem útskrifast árlega frá skólanum.
Þetta er eitt af þeim markmiðum sem við setjum okkur til að Háskóli Íslands
verði sambærilegur við bestu rannsóknaháskóla á Norðurlöndum.
Stefnuáherslur okkar og markmið eru oft dregin saman í hugtakið um rann-
266