Inicjatywy klastrowe: skuteczne działanie i strategiczny rozwój (pdf)

Przykładem powołania do życia fundacji jest, m.in. klaster o nazwie „Fundacja Media Klaster”
w Łodzi. Powołany został przez grupę 15 przedstawicieli, parterów potrójnej helisy, tj.: władz
samorządowych, nauki oraz łódzkiej branży medialnej. Są to jednak jedynie formalnie założyciele
(fundatorzy), gdyż podwaliny współpracy klastrowej stworzył list intencyjny 50 uczestników
wszystkich trzech środowisk. Pozostali uczestnicy inicjatywy klastrowej (nie będący założycielami
fundacji) pozostali przy współpracy na podstawie ogólnej umowy współpracy – „umowy Media
klastra”, stając się oficjalnym parterem przedsięwzięcia. Statut tej fundacji ułożony jest w sposób
prosty i wskazujący, iż klaster wyczerpuje się w formule fundacji, postanowienia statutowe
nie przewidują finansowania jej działalności ze składek uczestników klastra. Członków organu
nadzorczego fundacji – Rady Fundacji – powołują fundatorzy oraz Marszałek Województwa oraz
Prezydent Miasta. Na tym kończy się formalno-prawny udział uczestników klastra z samą fundacją.
W praktyce jednakże, klaster ten posiada kilkudziesięciu Parterów, którym fundacja ułatwia
pozyskiwanie środków UE na działalność rozwijającą przemysł medialny w regionie, tworzy
platformę wymiany pomysłów i idei oraz wspierania przedsięwzięć biznesowych, w tym min.
inkubowania i rozwoju przedsięwzięć medialnych, zwiększając efektywność i konkurencyjność
przemysłu medialnego w regionie.
Powyższe wskazuje, iż pomimo faktu, że formalnoprawną emanacją klastra jest fundacja, to jednak prawdziwa
współpraca klastra dzieje się na zewnątrz fundacji – w bieżącej i rzeczywistej współpracy parterów
klastra, podejmujących wspólne działania, przy wsparciu nauki i organów samorządowych. Pytanie zatem
jedynie, czy regulować zasady tej współpracy, tworząc niejako wartość, na którą warto się powołać w razie
trudności w dyscyplinowaniu poszczególnych parterów, czy też pozostawić tę współpracę niejako samą
sobie, na etapie ogólnych stwierdzeń parterów o współpracy, tj. o tym że chcą i będą wspólnie działać – ale
jak, to już się okaże przy konkretnej okazji. Doświadczenie w koordynowaniu współpracy dużego grona
parterów uczy jednak, że warto ogólne zasady spisać i w ten sposób zadbać o przejrzystość współpracy,
która ma budować i przynosić efekty dla rozwoju konkurencji, nie zaś dzielić parterów i deformować konkurencję
w regionie.
Najczęściej relacje te formułuje się na bazie umów partnerstwa, które poszczególni Uczestnicy chcący należeć
do klastra zawierają z Fundacją jako osobą prawną, która ich reprezentuje. Są to ustandaryzowane
umowy partnerstwa, które określają ogólne ramy współpracy stron, w szczególności wskazują na rodzaj
usług jakie Fundacja świadczyć będzie uczestnikom klastra w ramach tej współpracy oraz na zasady odpowiedzialności
uczestników klastra. Szczegółowo jednak, zadania i obowiązki we wzajemnej współpracy,
określają akty wewnętrzne, do których odsyła umowa partnerstwa (różnego rodzaju Regulaminy czy
uchwały organów). Podział kompetencji i obowiązków w realizacji strategii klastra w ramach takiej struktury
inicjatywy klastrowej, dokonuje się poprzez powołanie organów klastra. Działają one na zasadach
wspólnie ustalonych – w umowie partnerskiej lub w wewnętrznych aktach klastra – na rzecz uczestników
klastra (w ramach fundacji i poza nią). W ramach dokumentów utrwalających modele współpracy w oparciu
o Fundację, określa się także sposób jej finansowania (poza funduszem założycielskim wniesionym
przez fundatorów), w tym w szczególności, czy obowiązuje formuła opłat związanych z uczestnictwem
w Klastrze (składki na wspólną działalność).
105