Inicjatywy klastrowe: skuteczne działanie i strategiczny rozwój (pdf)

• Dostosować się do wymogów i warunków współpracy;
• Uwydatniać wsparcie instytucji we wszystkim materiałach promocyjnych, publikacjach, prezentacjach.
Programy wsparcia klastrów ze środków publicznych
W Polsce istnieją w praktyce dwa poziomy wsparcia inicjatyw– na poziomie regionów (część województw
posiada działania w ramach Programów Operacyjnych przeznaczone na klastry) oraz na poziomie krajowym
– w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka.
Dla wspierania rozwoju klastrów, największe znaczenie w PO IG ma Działanie 5.1 „Wspieranie powiązań
kooperacyjnych o znaczeniu ponadregionalnym”. Celem Działania 5.1 jest wzmocnienie pozycji konkurencyjnej
przedsiębiorstw poprzez wsparcie rozwoju powiązań pomiędzy przedsiębiorstwami oraz pomiędzy
przedsiębiorstwami, a jednostkami naukowo-badawczymi. W ramach działania mogą być finansowane
następujące rodzaje projektów:
• zakup środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych związanych z nową inwestycją;
• doradztwo z zakresu opracowania planów rozwoju i ekspansji powiązania;
• udział w krajowych i międzynarodowych spotkaniach w celu wymiany doświadczeń;
• zakup ogólnodostępnej infrastruktury badawczej (laboratorium, miejsce do przeprowadzania testów);
• infrastruktura sieci szerokopasmowych;
• działania promocyjne w celu pozyskania nowych przedsiębiorstw do udziału w ugrupowaniu;
• zarządzanie ogólnodostępnym zapleczem technicznym klastra;
• organizacja programów szkoleniowych, warsztatów i konferencji, celem wspierania procesu dzielenia
się wiedzą oraz tworzenia sieci współpracy między członkami powiązania;
• ekspansja rynkowa powiązania.
Uwaga: Wymagania programów wsparcia zmieniają się z konkursu na konkurs dlatego niezbędne jest korzystanie
z aktualnych instrukcji i wytycznych dostępnych na stronie internetowej instytucji.
Mimo niewątpliwej atrakcyjności, fundusze przydzielone na rozdysponowanie w tym działaniu, nie
są w pełni wykorzystywane. Niestety istnieje szereg barier utrudniających skorzystanie z dofinansowania,
mimo znaczących zmian wprowadzonych w roku 2011.
Większość ograniczeń powstała w celu ochrony przed sztucznym tworzeniem klastrów na potrzeby
uzyskania finansowania. Niestety, wiele podmiotów utworzonych w ramach klastrów przed kilkoma
laty, nie ma do tej pory wystarczającej wysokości obrotów i historii kredytowej niezbędnej do
uznania za odpowiednio niezależny finansowo podmiot, co wyklucza je ze starań o udział w działaniu.
Z drugiej strony pierwsza część działania 5.1. dotycząca wczesnej fazy rozwoju przeznaczona
jest dla powiązań kooperacyjnych, istniejących nie dłużej niż 18 miesięcy – to automatycznie wyklucza
większość inicjatyw, które dość wcześnie się sformalizowały (ale nie zdążyły wystarczająco
rozwinąć) z ubiegania się o finansowanie w tej części działania.
Kolejną barierą wsparcia jest bardzo wysoki wkład własny do najbardziej niezbędnych z punktu
widzenia klastra działań, np. na prace rozwojowe, współpracę międzynarodową i in. Dodatkowe
koszty ponoszone przez inicjatywy związane z przeprowadzeniem niezbędnych analiz, studiów
wykonalności, biznesplanów, dokumentacji i samego wniosku konkursowego mogą sięgać kilkunastu
tysięcy złotych.
123