Inicjatywy klastrowe: skuteczne działanie i strategiczny rozwój (pdf)

Misja i wizja powinny być skierowane do jak największej liczby partnerów klastra, czyli wszystkich, którzy
mają i mogą mieć styczność z inicjatywą i jej działaniami – uczestnicy, partnerzy biznesowi uczestników,
administracja, sfera nauki, społeczność lokalna i in. Aby zwiększyć szanse na to, by misja i wizja były zrozumiałe
powinny one spełniać kilka istotnych kryteriów, powinny być (por. Zelek A., 2001):
• proste i konkretne,
• łatwe do zdefiniowania i do zakomunikowania,
• realne, prawdziwe i żywe,
• sformułowane w sposób pozytywny,
• dostosowane do danej inicjatywy,
• ambitne, stanowiące wyzwanie dla uczestników,
• motywujące.
Właściwe sformułowanie misji i wizji nie jest proste, ale dobrze wykonane może się zwrócić z nawiązką.
Proces formułowania misji i wizji zmusza uczestników inicjatywy do zastanowienia się nad elementami będącymi
podstawą ich działań w ramach klastra. Inaczej mówiąc ułatwi zrozumienie roli danego podmiotu
w inicjatywie i zweryfikowanie działań, które muszą zostać podjęte.
Definiowanie celów strategicznych
Cele strategiczne określają w jaki sposób inicjatywa zamierza osiągnąć swoją wizję. Zrównoważone cele
powinny być budowane na silnych stronach, niwelować słabe strony, wykorzystywać szanse i unikać zagrożeń
zidentyfikowanych w analizie SWOT.
Przykładem takiego podejścia może być stwierdzenie: „Łącząc tradycję i kompetencje przemysłu ICT w regionie
(silna strona) z współpracą w dziedzinie badań i innowacji, marketingu międzynarodowego oraz
poprzez przyciąganie specjalistycznych firm do regionu (słabe strony), mamy zamiar zmienić pozycję branży
(zagrożenia) i stać się liderem na szybko rozwijającym się rynku produktów i usług wykorzystujących
innowacyjne technologie ICT (szanse).”
Rozwinięcie strategii poprzez zdefiniowanie celów strategicznych zazwyczaj obejmuje następujące elementy
(PWC, 2001):
• Kierunek strategiczny: do jakiej pozycji klaster dąży w długim okresie;
• Zakres: jakie są główne działania, na których powinno się skoncentrować;
• Przewaga konkurencyjna: jakie są kluczowe atuty klastra i jak mogą być najlepiej wykorzystane;
• Zasoby: jakie zasoby w postaci umiejętności, infrastruktury, finansów, relacji, kompetencji technicznych
itp.
• Warunki: jakie zewnętrzne czynniki (polityczne, gospodarcze, prawne i in.) mogą mieć wpływ na
rozwój klastra;
• Zainteresowane podmioty: jakie są oczekiwania ze strony kluczowych uczestników i jak mogą one
wpływać na rozwój klastra;
Formułowanie wspólnych celów odgrywa znaczącą rolę w integracji członków klastra oraz promowaniu
ich identyfikacji z inicjatywą. Proces ustanawiania celów tworzy bazę wspólnych doświadczeń i rozwoju
zaufania, koniecznych w kolejnych etapach współpracy. Cele reprezentują punkty styku, często bardzo
różniących się między sobą, interesów poszczególnych uczestników i definiują ogólny kierunek rozwoju
inicjatywy. Jasno wyrażone cele są niezbędne dla powszechnego zrozumienia zbliżających się zadań, a także
do skutecznego zaplanowania niezbędnych narzędzi i środków ich realizacji. Metoda „zarządzania przez
62