Inicjatywy klastrowe: skuteczne działanie i strategiczny rozwój (pdf)

w szczególności dotyczące prowadzenia przez fundację działalności gospodarczej, zmiany celu lub statutu,
dopuszczalności i warunków jej połączenia z inną fundacją, tryb likwidacji fundacji i przeznaczenie środków
majątkowych fundacji po jej likwidacji (środki te powinny być przeznaczone na cele, o których mowa
w statucie), a także przewidywać tworzenie, obok zarządu, innych organów fundacji. Zmiana statutu jest
możliwa, jeśli taka możliwość została dopuszczona w statucie i, każdorazowo, wymaga dla swej ważności
rejestracji tego faktu w KRS.
Fundację nadzoruje minister właściwy ze względu na zakres jego działania oraz cele fundacji oraz starosta
właściwy ze względu na siedzibę fundacji. Corocznie fundacja składa właściwemu ministrowi sprawozdanie
ze swojej działalności. Jest ono udostępnione przez fundację również do publicznej wiadomości.
Fundacja działa na podstawie majątku, w który została wyposażona przez fundatorów, aby samodzielnie
realizować cele. Rolą fundatora jest utworzyć fundację (utworzyć jej statut oraz wybrać członków organów
statutowych) i przekazać fundacji majątek, (choć traci władzę nad nim, nie uzyskując własności nad fundacją).
Na tym rola fundatora może się zakończyć. Podkreśla się, że od tego momentu fundacja staje się,
niezależną od woli fundatora, osobą prawną, która działa tylko na podstawie ustawy i statutu. Jednakże
fundator może również „obsadzić” siebie w którymś z organów fundacji i mieć dalszy wpływ na działalność
fundacji. Może on także w każdej chwili „rozstać” się z fundacją – czyli przestać z nią współpracować, choć
nie może wycofać przydzielonego jej majątku. Nadto, fundacja posiadać powinna przejrzystą strukturę
organizacyjną, która, z jednej strony zagwarantuje fundatorowi prawidłową realizację jej celów, a z drugiej
strony, pozwoli fundacji dopasowywać się do wymagań rynkowych.
Podkreślenia wymaga specyficzna rola Zarządu fundacji, który reprezentuje fundację i realizuje cele wyznaczone
przez fundatora – pozostając jedynym obligatoryjnym organem fundacji, którego skład, kompetencje
oraz sposób powoływania i zasady funkcjonowania, fundator określa w statucie. Coraz częściej stosowaną
praktyką przy konstruowaniu statutu fundacji jest powoływanie także drugiego organu w strukturze
fundacji - organu kontroli i nadzoru wewnętrznego, zwanego radą fundacji, radą fundatorów lub komisją
rewizyjną, który to organ sprawuje kontrolę nad pracami Zarządu.
Co fundacja i stowarzyszenie mają wspólnego – zwolnienia przedmiotowe w podatku
dochodowym od osób prawnych
Istotną zaletą funkcjonowania osób prawnych w formie stowarzyszeń i fundacji jest możliwość
korzystania ze zwolnień przedmiotowych w podatku dochodowym od osób prawnych, stąd nie
zawsze, mimo osiągnięcia dochodu, stowarzyszenie będzie miało obowiązek opłacenia podatku.
Wśród tych zwolnień na pierwszy plan w przypadku stowarzyszeń, wybija się zwolnienie dotyczące
wyłączenia spod opodatkowania dochodów podatników, których celem statutowym jest
działalność naukowa, naukowo-techniczna, oświatowa, w tym również polegająca na kształceniu
studentów, kulturalna, w zakresie kultury fizycznej i sportu, ochrony środowiska, wspierania inicjatyw
społecznych, na rzecz budowy dróg i sieci telekomunikacyjnej na wsi oraz zaopatrzenia wsi
w wodę, dobroczynności, ochrony zdrowia i pomocy społecznej, rehabilitacji zawodowej i społecznej
inwalidów oraz kultu religijnego – w części przeznaczonej na wyżej wymienione cele.
Warunki takiego zwolnienia trzeba rozpatrywać łącznie, tzn. dochody nie tylko muszą być przeznaczone
na wymienione cele, ale muszą być także zgodne ze statutem stowarzyszenia czy fundacji
(muszą być wyraźnie tam przewidziane). Zaznaczyć należy, że wolne od podatku są dochody stowarzyszenia
lub fundacji (po spełnieniu powyższych warunków), niezależnie od źródła, z jakiego
pochodzą, w tym także dochody z majątku oraz prowadzonej działalności gospodarczej.
97