Inicjatywy klastrowe: skuteczne działanie i strategiczny rozwój (pdf)

• Preferencje dla najlepszych klastrów przy ubieganiu się o finansowanie z innych źródeł niż tylko
przeznaczone stricte dla klastrów. Projekty te dzięki możliwości przygotowania w ramach klastrów
(m.in. doradztwo strategiczne, uzgodnienia między aktorami, ułatwienie współpracy z partnerami
zagranicznymi) zapewnią większy konsensus, co do planowanych działań oraz większą efektywność
wydatkowania funduszy.
W realizacji polityki klastrowej niezbędne jest uzyskania pewnej równowagi pomiędzy wpieraniem
zarówno dojrzałych inicjatyw, jak i tych, które dopiero powstają (w nowych przemysłach itp.). Jednocześnie
konieczne jest wydzielenie wsparcia na poziomie krajowym dla klastrów o największym
potencjale konkurencyjnym – mogących stać się klastrami światowej klasy. Klastry kwalifikowane
do wsparcia powinny zostać wybrane w oparciu o przejrzyste i obiektywne zasady – w drodze
specjalnych konkursów i przy zastosowaniu różnych grup kryteriów: istniejącego potencjału gospodarczego
i naukowego, strategii rozwoju na przyszłość, partnerstwa zaangażowanych podmiotów.
Należy zaoferować zwycięskim klastrom (tj. podmiotom, które w nich funkcjonują) dostęp
do środków publicznych umożliwiających realizację różnego rodzaju projektów wpisujących się
w uzgodnioną strategię rozwoju danego klastra.
Przykład wielu samorządów pokazuje, że rola administracji nie musi ograniczać się do dostarczania finansowych
zachęt dla inicjatyw, lecz opierać się na aktywnym uczestnictwie w działaniach klastrów na rzecz
rozwoju branż a także zmianach systemowych w regionie.
Modelowy przykład regionalnej polityki klastrowej
W województwie pomorskim jest aktualnie wdrażany Program Wspierania Klastrów na lata 2009–2015, w ramach,
którego odbywa się proces selekcji klastrów prowadzący do skoncentrowania wsparcia w tych branżach,
gdzie może ono przynieść największą wartość dodaną. Program zakłada wybór maksymalnie sześciu
Klastrów Kluczowych. W postępowaniu o uzyskanie statusu Klastra Kluczowego wprowadzony został mechanizm
konkurencyjny – konkurs był otwarty dla wszystkich zainteresowanych podmiotów, które zbudują
partnerstwo oraz przygotują strategię rozwoju danego klastra. Konkurs poprzedzony był konkursem na
projekty przygotowawcze, w ramach których inicjatywy otrzymywały niewielkie dofinansowanie do działań
związanych z mobilizacją oraz przygotowaniem odpowiednich analiz, strategii i planów działania.
Klastry Kluczowe wybrane w ramach konkursu otrzymują dodatkowe wsparcie w rozwoju poprzez:
• preferencje przy dofinansowaniu działalności koordynatora inicjatywy klastrowej;
• preferencje przy ubieganiu się o finansowanie z regionalnego programu operacyjnego dla projektów
zapisanych w strategii rozwoju (w zależności od działania);
• wsparcie i lobbing przy ubieganiu się o dofinansowanie projektów z innych źródeł publicznych
– kluczowe projekty zapisane w strategii rozwoju klastra kluczowego mogą otrzymać wsparcie
Samorządu Województwa (np. w postaci listów rekomendacyjnych).
Pomorskie władze samorządowe szczebla regionalnego i lokalnego zaangażowały się aktywnie w realizację
polityki klastrowej i współpracują z inicjatywami przy wielu projektach m.in. tworzeniu Edukacyjnego
Centrum Doskonałości – platformy współpracy w dziedzinie edukacji pomiędzy przedsiębiorstwami i instytucjami
skupiającej informacje dotyczące oferty kursów i szkoleń, potrzeb edukacyjnych, potencjalnych
trenerów oraz zasobów do przeprowadzania szkoleń.
151