SPIS RZECZY

kto mówi, co przekazuje, komu, jakim kanałem i z jakim skutkiem. Ostatnielement ma szczególnie wielkie znaczenie. Cały system informacyjnegooddziaływania może bowiem pracować na darmo, jeśli nie bierze pod uwagęzmian w świadomości społecznej lub zaistnienia różnych niespodziewanychwydarzeń. Żeby kontrolować tę sferę, stworzono więc ogromny mechanizmsocjologicznych sondaży, które badają zdanie opinii publicznej w najbardziejnawet drobiazgowych kwestiach. (...)Podstawą orientacji człowieka lub zwierzęcia jest funkcjonująca w jegomózgu „mapa świata”, z którą porównuje on zjawiska obserwowaneprzez siebie w otaczającym go środowisku. Niezgodność owej „mapy”z rzeczywistością musi prowadzić do nieadekwatnego zachowania organizmu,a nawet z dużą dozą prawdopodobieństwa do jego śmierci.Zmienić ową „mapę świata” można, naruszając procesy zachodzącew mózgu na poziomie neurotransmiterów lub neuropeptydów. Można zrobićto za pomocą alkoholu lub narkotyków – dlatego organizacja narkobiznesuw kraju przeciwnika to jeden ze sposób prowadzenia wojny psychologicznej.Można też osiągnąć to, wykorzystując wpływ pola elektromagnetycznegolub akustycznego, szczególnie infradźwięków. Kierując je na ludzi, możnazmienić ich zachowanie, zmuszając do podjęcia nienormalnych dla siebiedecyzji – jednak tego typu działanie może być zastosowane jedynie naniewielkiej populacji na małym terytorium. W skali społecznej stosuje się innemetody zmieniające „mapę świata”, czyli światopogląd ludzi. Uzyskuje się todzięki wprowadzeniu do świadomości społecznej mitów politycznych, którepozwalają zamienić światopogląd całościowy na fragmentaryczny.Wydawać by się mogło, że mity charakterystyczne były dla pierwotnych,prymitywnych społeczeństw i już dawno odeszły w przeszłość. Tymczasempojawiły się one niespodziewanie w XX wieku. Co więcej, wtargnęły onew światopogląd ludzi, zmieniając ich obiektywną „mapę świata” i prowadzącdo nieprawdziwego, skażonego odbioru rzeczywistości.Największy wkład w badanie mitów politycznych XX wieku wniósłniemiecki filozof Ernst Casirrer. Choć jego najważniejsze prace napisanezostały kilkadziesiąt lat temu i dotyczyły sytuacji w hitlerowskichNiemczech, odnosi się wrażenie, jakby powstały niedawno i opisywały nasząrzeczywistość. Warto więc przywołać ogólną charakterystykę XX-wiecznychmitów sformułowaną przez Casirrera: „Mit osiąga swoje apogeum, kiedyczłowiek staje twarzą w twarz z nieoczekiwaną i niebezpieczną sytuacją.Nawet w najbardziej prymitywnych społecznościach wykorzystywanie