SPIS RZECZY

123co mogło podobać się w tym przemówieniu, to szczerość: jesteśmy słabii bezradni, i musimy się z tym pogodzić – taki był program polityczny szefasupermocarstwa, kraju będącego przywódcą całego Zachodu.W myśl tego rozumowania jedyne, co pozostało Zachodowi, to współpracaz Moskwą na narzuconych przez nią zasadach – właśnie to określano jako„pokojowe współistnienie”, typowym terminem z sowieckiej nowomowy,„Zachód nie będzie powstrzymywał komunizmu– on komunizm przekroczy”.Ronald Reagan, 1981która miło brzmiącymi sloganami ozdabiała ponurą rzeczywistość. Skoro zaśZachód skazany był na współpracę z ZSRS, to rola najważniejszych politykównależała się tym, którym ta współpraca najlepiej się układała. Oczywiścienajlepiej układała się tym, którzy najlepiej zaspokajali polityczne potrzebyi wymagania Kremla. Owo zabieganie o względy Sowietów i mizdrzenie siędo nich, przy równoczesnej akceptacji ich rozpychania się na całym świecie,nazywano z francuska detente – odprężeniem. Wszyscy „rozsądni ludzie”wiedzieli, że dla detente nie ma alternatywy.Z tego ducha wyrosły porozumienia helsińskie, w których Zachódakceptował powojenną rzeczywistość podziału Europy wynikłą z ustaleńjałtańskich, choć ich warunki (jak np. wolne wybory w krajach „sowieckiejstrefy wpływów”) nigdy nie zostały spełnione. W zamian za to Moskwauznawała standardy praw człowieka (wolności sumienia, religii,stowarzyszania się itp.), których i tak nie zamierzała przestrzegać. Co więcej,większość zachodnich polityków nie zamierzała ich w ogóle od Moskwywymagać.Kiedy Carter, mimo wszelkich swoich słabości, próbował uczynić z prawczłowieka oręż polityczny, zachodnioeuropejscy socjaliści – werbalnie gopopierając – faktycznie mitygowali go, by podnoszenie tej kwestii niezaszkodziło dobrym stosunkom z Sowietami. Ujawniło się to zwłaszczaApologia Ronalda Reagana