SPIS RZECZY

159Chrześcijanin zna tylko dwie grupy ludzi:tych, którzy są jego braćmi, i tych, którzyjeszcze nie wiedzą, że nimi są.kard. Stefan Wyszyński– Oczywiście, że tak. Tradycja istnieje tylko w społeczności. Izolowanajednostka może utrzymać jedynie szczątkowo elementy jakiejś tradycji, któremają coraz większą skłonność do przekształcania się w ideologię. Tradycjawymaga ciała społecznego, istnieje tylko w ciele społecznym i tylko tamrozwija się i wzrasta jej własna racjonalność. Najbardziej diabolicznymowocem kolonizacji Kościoła przez paradygmat świecki jest fakt, że życieKościoła stało się czymś całkowicie wewnętrznym, pozbawionym cielesności.Wszystkie ludzkie społeczności z krwi i kości przynależą do porządkuprzyrodzonego, do porządku cywilnego albo do porządku państwowego.Kiedy zgadzam się na przeżywanie wiary jako mojego indywidualnegowierzenia albo osobistych zasad moralnych, które wcielają się tylko wemnie samym lub w mojej rodzinie, którą toleruje świeckie społeczeństwo– to znaczy, że już przegrałem. Moja wiara przestaje być doświadczeniem,zamienia się coraz bardziej w ideologię. Ważniejszy od Kościoła będziedla mnie kraj, z którego pochodzę, parlament, partia albo firma. W końcuzaś to, kim jestem, będą mi mówić parlament, partia albo firma, a nieCiało Chrystusa. Żeby przezwyciężanie dualizmu nie okazało się jedynieintelektualne czy ideologiczne, najważniejszym zadaniem jest budowanieKościoła, budowanie tego miejsca, gdzie odkupienie staje się doświadczeniemKościół mentalnie skolonizowany