14.07.2013 Views

w

w

w

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

CAP. LXXXV, 127<br />

[42] Verum non ita est. Nam ubi se flagitiis dedecoravere tur-<br />

pissumi viri, bonorum prœmia ereptum eunt. [43] Ita<br />

injustissume luxuria et ignavia, pessumœ artes, illis, qui<br />

coluereeas, nihil officiunt;<br />

rei publicœ innoxiœ cladi sunt.<br />

[44] Nunc quoniam illis, quantum mei mores, non illorum<br />

flagilia poscebant, respondi, pauca de re publica loquar.<br />

[45] Primum omnium de Numidia bonum habete animum,<br />

Quirites. Nam quœ ad hoc tempus Jugurtham tutata sunt,<br />

omnia removistis, avaritiam, inperitiam atque superbiam;<br />

deinde exercitus ibi est locorum sciens, sed mehercule<br />

magis strenuus quam felix; [46J nam magna pars ejus<br />

avaritia aut temeritate ducum adtrita est. [47]<br />

Quam ob<br />

rem vos, quibus militaris setas est, adnitimini mecum et<br />

capessite rem publicam, neque quemquam ex calamitate<br />

aliorum aut imperatorum superbia metus ceperit. Egomet<br />

in agmine aut in prœlio consultor idem et socius periculi vo-<br />

biscum adero, meque vosque in omnibus rébus juxta geranu<br />

se '<br />

42. Ubi seflagitiis; le Vaticanus entre<br />

et flagitiis intercale omnibus ,<br />

que<br />

Dietsch a admis dans son texte (éd.<br />

de 1859).<br />

Viri, omis dans le Vaticanus.<br />

44. Mei mores, mon caractère. Marius<br />

fait entendre que, s'il n'était pas retenu<br />

par un sentiment de dignité personnelle,<br />

il pourrait adresser à la noblesse d'autres<br />

reproches encore plus désbonorants.<br />

46. Bonum habete animum, quelques<br />

mss. de second ordre ont habetote, que<br />

Cortius a admis dans son texte.<br />

Avaritiam... 11 est facile de reconnaître<br />

ici une triple allusion à Bestia (avaritiam),<br />

Albinus (inperitiam), Métellus (superbiam) .<br />

Atque a été omis dans quelques mss.<br />

de second ordre et, par suite, dans la<br />

plupart des anciennes éditions.<br />

Deinde n'est pas en corrélation avec<br />

primum omnium, mais rattache directement<br />

.r 4(».<br />

la pbrase qui suit à removistis.<br />

Avaritiaaut temeritateducum attrita<br />

est. Allusion aux défaites qu'avaient atti<br />

rées sur l'armée romaine l'avidité de Bestia<br />

et l'incapacité d'<br />

Albinus. Marius reprend<br />

ici les deux premiers termes de rénumé-<br />

ration qu'il a faite plus haut, l'allusion à<br />

Métellus reviendra un peu plus Ioin; § 47,<br />

imperatorum superbia.<br />

b'2,<br />

47. Militaris œtas, de 17 à 4G ans.<br />

Capessite rem publicam; cf. Catilina,<br />

5 : expergiscimini aliquando et capes<br />

site rem publicam.<br />

Neque quemquam... ceperit. On trouve<br />

souvent ainsi neque, au lieu de neve, de<br />

vant le subjonctif, dans les propositions<br />

négatives. Cf. Gantrelle, Gramm. lat.<br />

§ J56, 2, remarque \.<br />

Aut imperatorum; dans P aut a été omis.<br />

Consultor, c'est-à-dire qui consilia dare<br />

solet. La même pensée a été exprimée<br />

différemment par Salluste, Catilina, 20,<br />

16 : Vel imperatore vel milite me utimini.<br />

Le mot consultor, substitué à imperator,<br />

est bien approprié à la définition que<br />

Marius a donnée lui-même de la manière<br />

dont il entendait le commandement, civile<br />

imperium.<br />

Meque vosque... geram, et en toutes<br />

choses je vou3 traiterai comme je me trai<br />

terai moi-même, c'est-à-dire je partagerai<br />

toutes vosfatigues et tous vos périls. Juxta<br />

est adverbe et équivaut à pariter.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!