You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
460 DE BELLO JUGURTHINO LIBER.<br />
lubet, sume, utere et, quoad vives,<br />
numquam tibi redditain<br />
gratiam pulaveris; semper apud me intégra erit; denique<br />
nihil, me sciente, frustra voles. [5] Nam, ut ego aestumo,<br />
regem armis quam munificentia vinci minus flagitiosum esL<br />
[6] Ceterum de re publica voslra, cujus curator hue missus<br />
es,<br />
paucis accipe. Bellum ego populo Romano neque feci<br />
neque factura umquam volui, at finis meos advorsum ar-<br />
matos armis tutatus sum. [7] Id omitto,<br />
quando vobis ita<br />
placet; gerite, quod voltis, cum Jugurtha bellum. |8| Ego<br />
(lumen Muluccham, quod inter me et Micipsam fuit, non<br />
egrediar,<br />
neque id intrare Jugurtham sinam. Prœterea si<br />
quid meque vobisque dignum petiveris , haud repulsus<br />
abibis.<br />
CXI. [1] Ad ea Sulla pro se breviter et modice, de pace et<br />
de communibus rébus multis disseruit. Denique régi patefe-<br />
cit, quod polliceatur, senatum et populum Romanum, quo<br />
niam armis amplius valuissent, non in gratiam habituros ;<br />
faciundum aliquid, quod illorum magis quam sua rettulisse<br />
videretur; id adeo in promptu esse, quoniam copiam Jugur<br />
thœ haberet ; quem si Romanis tradidisset, fore ut illi plu-<br />
par Dietsch et par Constans, retranche Çaesar arcebat, quando, nullo ipsius jiissu,<br />
pretium, qui manque ineffet dans plusieurs pênes eosdem saevitia facti et invidia erat.»<br />
mss., mais que donne le Vaticanus. 7. Egrediar, intrare. Grammaticalement<br />
4. Utere, suppléez eis; ci. 54A. ces verbes se construisent avec flumen<br />
Redditam gratiam. L'expression ordi- Muluccham; logiquement, avec l'idée de<br />
naire est gratiam cf.<br />
referre; Tacite, Hisfrontière,<br />
de limite, qui est contenue dans<br />
foires, II, 48 : « ne hanc quidem sibi gra- la phrase.<br />
tiam .. redderet. CXI. \. Pro sur ce qui se, le touchait<br />
"<br />
Numquam... putaveris, au parfait du personnellement.<br />
subjonctif, avec la valeur de l'impératif. Modice, avec modestie.<br />
Cf. 85, 47. Patefecit, quodpolliceatur, cf. Catilina,<br />
6. Finis meos, cf. 102,12 et 13. Au lieu 41,5 : « legatis piaecepit ut studium cou<br />
de at finis, le Vaticanus porte adftnis,<br />
jurationis vehemenler simulent. »<br />
leçon qui semblait préférable à Linker. Il Non in gratiam habituros, c'est-à-dire<br />
y aurait alors une allusion à Jugurtha, non ita accepturos ut ad gratiam compagendre<br />
de Bocchus. Mais avec at finis le randam id valere putent. En se bornant à<br />
sens C9t plus satisfaisant ; Bocchus s'excuse exécuter les promesses qu'il vient de faire,<br />
en disant qu'il s'est borné à défendre ce Bocchus ne se créera aucun titre à la rc-<br />
qui lui appartenait. connaissance des Romains.<br />
7. Id, c'est-à-dire tutari meosfines. Faciundum, suppléez Boccho, qui est le<br />
Quando équivaut ici à peu près à quo- sujet logique de la phrase et auquel se<br />
niant. Cf. Tacite, Annales, I, 44 : «»Kcc rapporte sua.