You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
venit,<br />
CAP. XII-XIV. 23<br />
victus ex prœlio profugit in provinciam ac deinde<br />
Romam contendit. [S] Tum Jugurtha, patratis consiliis ,<br />
postquam omnis Numidiae potiebatur, in otio facinus suum<br />
cum animo reputans, timere populum Romanum neque<br />
advorsus iram ejus usquam nisi in avaritia nobilitatis et<br />
pecunia sua spem habere. [6] Itaque paucis diebus cum auro<br />
et argento multo Romam legatos mittit, quis prœcipit, pri<br />
mum uti veteres amicos muneribus expleant, deinde novos<br />
adquirant,<br />
postremo quœcumque possint largiundo parare<br />
ne cunctenlur. [7] Sed ubi Romam legati venere et ex praecepto<br />
régis hûspitibus aliisque, quorum ea tempestate in<br />
senatu auctoritas pollebat, magna munera misère, tanta<br />
conmutatio incessit,<br />
ut ex maxuma invidia in gratiam el<br />
favorem nobilitatis Jugurtha veniret. [8] Quorum pars spe,<br />
alii prœmio inducti singulos ex senatu ambiundo nitebantur,<br />
ne gravius in eum consuleretur. [9] Igitur ubi legati satis<br />
confidunt, die constituto senatus utrisque datur. Tum Adher<br />
balem hoc modo locutum accepimus :<br />
XIV. « [I] Patres conscripti, Micipsa pater meus moriens<br />
mihi prœcepit, uti regni Numidiae tantum modo procura-<br />
tionem existimarem meam, ceterum jus et imperium ejus<br />
4. In provinciam<br />
, la province romaine, Incessit; c'est à tort que l'on a hésité<br />
formée, après la troisième guerre punique,<br />
sur l'origine de cette que forme, les uns<br />
du territoire de Cartilage ; cf. )9, 7. rattachent à incedo, les autres à incesso.<br />
5. Potiebatur équivaut ici à possidere, Le parfait de incesso ne saurait être que<br />
être maître de... tenir en sa puissance. incessivi.<br />
L'auteur a mis l'imparfait parce qu'il s'a- 8. Quorum a pour antécédent nobilium,<br />
gît de marquer un fait qui dure et se pro- dont l'idée est contenue dans nobilitatis .<br />
longe. —<br />
Omnis<br />
Numidiœ est la leçon Ne gravius... consuleretur équivaut à ne<br />
primitive de P, corrigée ensuite en omni gravius in eum senatus consultum fieiet.<br />
Numidia. P1 porte omni Numidia. 9. Senatus datur, expression consacrée ;<br />
donner une audience de-<br />
6. Paucis diebus, se. post Adherbalis dare senatum,<br />
fugam.<br />
Prœcipit. P. prœcepit.<br />
Tant 'e sénat.<br />
XIV. \. Regni. P ()"> lrçon), regnum,<br />
Quaecumque possint... ne cunctentur; Procuralionem. Cicéron, Pro Cœcina, 20,<br />
ils ne devaient pas hésitera acheter tous 57, définit ainsi le mot procurator « alieni<br />
les appuis que l'on peut avoir pour de juris vicarius ». Adherbal fait entendre<br />
compris l'argent, y<br />
le secours des person- qu'il se considère comme l'intendant des<br />
nés ; car le neutre qusecumque ne les exclut ceux-ci Romains, étant les vrais maîtres<br />
nullement.<br />
de la Numidie. Les deux mots qui suivent,<br />
7. Munera. P numera et 4" leçon nu- jus et reviennent sur imperium, la même<br />
mère. / idée pour l'exprimer avec plus de force.