жекелеген ак.ындар шырармашылыеына шолу

КАЗАК ЭДЕБИЕЛНЩ ТАРИХЫ: XX РАСЫРДЫЦ БАС KE3I (1900- 1917) 140деген елен жолдары куэ. Акын “Тура жол” жинагындагы “Газеттщкерекпп хакында 6ipep сез” деген макаласында галам хабарынжетюзетш газетке ерекше мэн береда. Надандыктыц 6ip ce6e6iгазет окымаушылыктан деп бшедкМ.Кдлтаев елешнде кетерген елеул1 такырыптардын 6ipi -махаббат, суШспеншшк, эйел теншп. Акын бул мэселелерд1 e3iем1рде керш, 6inin журген кыз узату, келш Tycipy эдет-салтыменбайланысты карастырады. Сондагы батыл сынайтыны — кыздыкермей, бшмей айттырып, калын мал алу.X X гасырдын бас кезвдеп езге агартушы акындар сияктыМакыш та ез влендершде отырыкшылыкка кешудь коныстанудынасихаттайды. Епн салып, бау-бакша егш, машинамен шепшауып, орныгып отыруды жактайды.Онын 6ip сала ойлары — i3iiniK туралы. Ол шындыкты, эдшетпен адалдыкты ардак тутады. “Акылы жок адам — ынсапсыз.Ынсапсыздык - абыройсыздыкка апарады. Ом1рде багыт ciirrey,жолга салу — сауап” дейдй Оньщ б1ркатар елендер! гибрат, мысалтурщде. Мысал влендершщ туйш — ынсап ету, сабыр сактау,жокты табамын деп жасанды эрекеггерге бой урмау, жаксьшыккажамандык iCTeMey, тагы сондайлар.Макыш алты елендер жинагын жариялап, татаршадан ею ютапаударган акын. EipaK сейте тура, ол казак елешне айта калгандайулес коса алган жок. влендершщ ыргак, уйкасында да, керкембейнелеу, ойды жетюзу жуйесшде де ала-кралык, олактык кеп.влендершщ т ш де б1ркелю емес.КейШр шыгармаларында араб, парсы, турю шщершен алынган,орыс тшнен бурмаланган сездер кеп кездесед1.“Клтаби тщце жазылган шыгармалардын объективтж пайдасыда тимей калган жок. Олар аз да болса, сол замандагы казактынкарапайым сейлеу TiniH, онын ерекшел1ктерш хатка Tycipin, таскабасты. Ел арасына жазу таратып, ютап экелдь Хальпс TiniH алуантурл1 сездермен байытьш отырды. 9cipece, когамнын мэдени,рухани eMipi мен д1ни угымдарга катысты толып жаткан сездерэкелдГ’. Сондай-ак, “ютаби коспа TumiH” ocepi кеп жылга meftiHказак эдеби TiniH дурыс багытта дамытуга бегет болып келд1, — |дейш М.Балакаев, Е.Жанпейков, М.Томанов21.Расьщца да, “ютаби коспа тщде” жазган акындар мурасы,олардын Tuii XV-XIX гасырлардагы казактын текпе акын, ;жыраулары мурасы мен X IX гасырдагы Абай поэзиясынан кептемен ед1. X X гасыр басындагы М.Калтаев сиякты акындар XV-X IX гасырлардагы акын, жыраулардагы жауынгерлж рухты, '21М . Балацаев, Е. Жанпейков, М . Томанов. Кдзак эдеби тш ш н мэселелер!. А.,1961,60-6.