жекелеген ак.ындар шырармашылыеына шолу

49 XX РАСЫРДЫЦ БАСЫНДАГЫ КАЗАК ЭДЕБИЕПжанылганым» (1913, № 17) атты энпме де окушысын керкемшпменб1рден баурап алады. С.Торайгыров шыгармашылыгын зерпеуиппроф. Б.Кенжебаевтын мына тюршде сол кездеп каламгерлерпрозасынын ерекшелтне катысты ойлар бар. «Акын солардынбэршде болган, e3i керген, бшген факт, уакигаларды суреттейш.Оларды дэл калпында хабар ретшде айтпай, ептеген, белгшсюжетпен келпред1, б1рсыпыра эрлеп, керйстеп суреттейд1,арасьша кептеген Kenicri диалогтеренпзш отырады»60.1913 жылгы «Айкап» журналынын 21 санындагы фельетонрубрикасында Б.Майлиннщ 6 ip энпмеа жарияланган. Энпметабигат KepiHicTepiHiH сулу суреттер^мен окушы назарынаударады.Энпмеде табигат KepiHicTepi жалан баяндалмай, белгш ой,идеямен байланысты алынады. Мысалы, «Себепаз жалкаулыктынжайлы жастыгьша суйенш уйыкгаушылар сансыз кеп едЬ>.«Eipey бакан, 6ipey сойыл, эрюм кольша тускен нэрсесш альт,жылкыга карай канатсыз ушты», т.б.1913 жылгы «Айкаптын» сонгы санындагы «Мукат»псевдоним1мен жарияланган М.Сералиннш узак энпмесшщ (атыкерсетшмеген) кетерш отырган проблемасы салмакты. Энпмеуакига орны мен уакытьш хабарлаумен басталады. «0ткен1911 жылы донызда Костанай уезше караган Шубар, Сарыой,Карабалык Эйет Ьэм Дамба елдершде жауын болмай, ыстыккеп болып егш, шшен шыкпады».Осыган Караганда, бул энпмен1 болган уакигага непзшежазылган керкем очерк пе деп каласын. Алайда б1рте-б1ртеэнпме дерекг1 сипатынан арылып, таза эдеби эуенге ауысады.Эсем табигат KepiHicTepi мен елдш жай-куйш келюп суреттегенбеттер окушысьш б1рден-ак сол кундерге жетелей женелед!. Баскатускен киындыкты калын мал аркылы шешуге тырыскан ата-ана,осы киындыктан пайда 1здеген элеуметпк топтардын ой, эрекепсуреттелед!. Шыгармадагы тартыс та осы бейнелер астарындагыавторлык оймен кабаттаса шеш1м табады. Энпме сонындагыадамдардыц ой-пигылын билеп бара жаткан акша, алтынтуралы «бул калай элеумет» деген авторлык монологтш агартушыдемократтыкидеялармен байланысты екен1н ангару киын емес.Мерз1мш баспасез бепндеп прозалык шыгармалардытоптастырып Караганда, мына жайларды байкауга болады:Б1ршшщен, XX гасыр басындагы газет-журналдар казак когамыалдында турган ipi-ipi мэселелерд! бейнелеген энпмелерд1 ганажариялаган. Осы максатпен кейде керкемдж шеш1мге оншамэн бермеген. Ек1ншшен, газет-журнал бепндеп прозалыкшыгармалар сол кездерде казак прозасы алдында турган керкемшк60 Б. Кенжебаев. XX гасыр басындагы казак эдебиеп. А., 1976,150-6.