жекелеген ак.ындар шырармашылыеына шолу

КАЗАК ЭДЕБИЕПНЩ ТАРИХЫ: XX РАСЫРДЫЦ БАС КЕЗ! (1900-1917) 336окуга, гылым-бшмге деген ынта-ыкыласын ояту кажет. Халыктынболашак тагдырынын мыкты 6ip KWTi осында екенш ел-журттынсанасына мыктап турып кую лэз1м.“внерменен хасыл болган нэрселер” атты елецде осындайнасихаттык жэне танымдык мол тагылым бар. бзш щ улы у стазыЫбырай Алтынсариннщ “0нер-бшм бар журттар” атты эйгшелещнщ дэстуршде жазылган б р шыгармасында М1ржакып,ез заманьшдагы рылым мен техника жепспктершщ ен соныжаналыктарын тсзбектеп баяндай келш, сонын барлыгы элпндейоку-агарту iciHiH жемютер1 екенш жэне сонын барлыгы адамигшпне кызмет етш отырганын туаншредьОку-агарту iciHiH тагдырын шешетш ещпп 6ip маныздышарт — осындай галамдык манызы бар игипкке мурындык болаалатын тэж1рибел1 устаздардыц болуы, акыннын дэл e 3i сияктыжалынды сез1'мен де, жагымды iciMeH де б р урдгске субел1 улескоса алатын зиялы азаматтардын, acipece, жастардын одан калыскалмауы. Сондыктан, акын б р багытта айтар ce3iHiH 6ip сарасынсоларга арнайды. “Онерш халык пайдасына жумсап жургенокыгандарымызга” деген жэне “Акьшы кэмш жптггер”, “ЗейноллаэпешЦге жолдадым хат” деп басталатын елендерде акыннынагартушылык кызметш нак осы тургыдан толымды ете тусетшкешел1 тюрлер бар.М. Дулатрынын буюл шыгармашылык мурасында 6ip-6ipiHeжалгастыра жылгаланып отыратын курде л i такыр ып — эйелмэселеа. Эр кезенае эр турл1 жанрда кетершш, эр кырынанкеркемдйс шеш1мш табатын б р такьфып алгаш рет “Оян,казак!” жинагында “Жес1р даулары хакында” атты р а к елендесез болады. Онда казак халкынын сонау ерте замандардан 6epiкарай ата с алтына айналып, буюл болмысына cinin кеткен жаксыдэстурлер1мен 6ipre талай урпакгардын eMipiHe залалын типзш,талай жандарды бакытсыздыкка ушыратып келе жаткан каталзандардын 6ipi — эйел тагдырына байланысты екеш аса 6ip nenriакындык эсер куипмен жырланады.Солардын йпшдеп ен кеп тарап, р т г а к кеселге айналган Typi —калынмал. Tiirri шаригат, низамда жазылмаган б р гадет бойыншаэкелер ерюмен жас сэбилер, кейде, TinTi, дуниеге келмей турыпта, 6ip-6ipiHe атастырылып кояды. Олардын все келе кандай адамболатыны, акыл-сана, бой-бтм, Timi денсаулык ерекшел1ктер1мулде ескершмейде, осынын салдарынан, талай-талай тенс1знекелер туады, талай тагдырлар бузылып, талай-талай жастардынeMipi екеш етедьЖас кызды малга сатып, картайган шалга беру, эменгерл1к, кепкатын алушылык сиякты жаман эдеттердш 6api де 6ip-6ipiMeHбайланысты болып, котам ем^рщдеп эйелд|'н рел>н темендетед!.