жекелеген ак.ындар шырармашылыеына шолу

265 СУЛТАНМАХМУТ ТОРАЙКЫРОВ (1893-1920)Тур-тулгасы, мшез-кркы тен келген Кдмарды ел эсемдактщ,акылдылыктын белпсшдей керед1. «Bip нэрсет KOHWiepi унатып,мактагысы келсе, «Уай, luipidH, мынау Кдмардай екен!» — десуппеш»24,- дейда.0 p i етюр, a p i сезге уста Камар — ауыл жтттершщ де колжетпейтш асылы. Олардын Ke6i кызды кергенше мэз болып,6ip ауыз тш катса, оны аузынан тастамай айтып журеда. Сырттайгашык боп жургендердщ кездесе калса, тш-аузы байланып, ундейалмай калатыны тары бар. Султанмахмут бул аркылы Кдмарды еззаманынан артып туган бийс бейне репнде таниды.Камар езше тен, жар боларлык адамды сулудан, байданianeMefeii, акылды, сырлас, мундас адамдардан iaaeitai. Мундайадам деп Ахметп таниды. BipaK кыз гашыктык ce3iMiHe бершп,куйрекпкке туспейда. Ce3iM0i акылга жещирш, алды-артынойлайды. Сол Aayip жагдайында Камар мен Ахметтщ косылуынамумкщшк те жок еда. Камар — аукатты ортадан шыккан кыз.Ахмет — кедей жiгiт. Eiceyi — ею ортанын адамдары. Оньш устшекалынсыз кыз бершмейтш катал эдет заны тагы бар. Кдлынмалберерлж Ахметте эл жок. Осы жайлар Кдмарды да, Ахметп де каттыойландырады. Сондыктан Кдмар тещм ед1 деп, Ахметке кулаптуспей, eKeyi косыла алатын мумкзндак жогын айтып тусшдаредь«Ахметп суйемш-ак... Суйгешм ушш осынша куйемш-ак. Ал, ещпшыдамадым... Кдраландым... Куш ертен ел-журтым eKeyMiaai еюайырып ж1береда... Онда не болдым... Эке, агаларым болса, оганбермек турсын, бул жазганын сезсе де, бул KyHiMi30i 03iMi3re кепкылады гой*25, — деп ойлайды Кдмар Ахмегген хат ал ганда. Кызойынын корытындысы мынау болады:«—Кой, буйпп куйж устгндекуййс-жалкын салмайын: ез1мдш Ka6ipre 6ipre тусетш куйж кой,ещй тагы Ахметп куйдарш, Kapi еке-шешесшш обалына калмайын;б1рденем1з елге сезшш калса, Ахмет байгустын талканын шыгарадыгой... Обалымыз киюы жок, кисьшы кашкан дуниеге, онга баспайсолга баскан казактын кара турпына болсын!»26.Осы уз1ндшен Камардын ез заманьпшн эдшетаз тэрпбше,«онга баспай, солга баскан казактын кара гурпына» дегеннаразылыгы айкын кершеда.А, кудай жасты-жаска пар кылганын,Bipeyiu жок, 6ipeyju бар кылганын.Bipeyre алтын, rayhap такыт 6epin,Астана журт билеген хан кылганын.24С. Торайгыров. Ею томдык шыгармалар жинаш. 2-т., А., 1993. 5-6.23Сонда, 10-6.м Сонда, 11-6.