жекелеген ак.ындар шырармашылыеына шолу

КАЗАК ЭДЕБИЕТШЩ ТАРИХЫ: XX ГАСЫРДЫН БАС KE3I (1900-1917) 52жетшген сатысымен, романдык ойлаудын калыптасуыменсэйкес кел еда.XX гасыр басында роман жазган каламгерлердан кепшшпобъектива, субъектаBTi жагдайларга орай кейш романжанрымен тубегеШй айналыса алган жок. Мысалы, М.Дулатов,С.Торайгаров, Т.Жомартбаев, М.Кэшшов, С.Кебеев т.б. жарыккерген романдарьшын когамдык санага, эдеби процеске ыкпалызор болды. Бул шыгармалар кезшде Б.Майлин, ГЖансупров,F.MycipenoB, F-Мустафин, С.Сейфуллин, М.Эуезов, С.Мукановт.б. каламгерлер шыгармашылыгына эсер етп. Белгш! дэрежедеулп, дэстурлж кызмет аткарды. Олардын шыгармаларындагыкеркем эпизод, сэнда образ, сэтп деталь, сезсырлары кейшпкаламгерлерге ыкпалын жасады.XX гасыр басындагы казак прозасындагы жанрлык iawemcxepfliзерттеу эдеби процестеп багыттарды байымдауга мумкшджбереда.Мэселен, А.Жандыбаевтыц «Жас гумырым, яки жастыктагафлат» атты 1907 жылы Кдзанда басылган романы XX гасырбасында жарык керген шыгармалардын 6ipi. Осы дэу1р эдебиетшзерттеушшердщ барлыгы да отан белгш дэрежеде токталыпетеда.Шыгарманьщ басты идеясы мен формасына онын 6 ipiHmiжакпен баяндалуына жауап 1эдер болсак, Абай «Кдра сездершщ»эуеш байкалады.Шыгармада бала окытып журген молдалардын турл1 типтер1бар. Автор оларды езшдйс мшез кулыктарымен даралай бшген.«Жас гумырым, яки жастык гафлатта* мал аркасында тактиккунелтш отырган казак ауылдарынын Tipminiri эдем1суреттелген. Кыстаудан кысылып шыккан казак ауылдарынынжайлауга кешкен сэттеп куанышы, кайта кыстауга оралганкездеп ыкылассыздыгы, адамдардын кецш-куйлер1 тэп-тэу1рбейнеленеда. Шыгармада кеп кездесетш табигат cyperrepi жаланKepiHic туршде алынбай, автор идеясына катысты белгш 6 ip ойаркалайды.Романда басынан аягына дейш непзп ойды гана биццретщуакигалар баяндалады. Осы эдас - ойды белгш! 6ip уакигалараркьшы беруге талпыну XX гасыр басындагы казак прозасыыдаж ш кездеседа. Алайда оны шын мэнщде шебер пайдаланаалгандар кеп бола койган жок.А.Жандыбаев жан-жакты канауга ушырап, шурайлы жер,ата-конысынан ыгыса бастаган казак халкына тендж эперер,турмысты женшдетер улкен куш репнде оку, бшмда атайды.Бул —оку-агарту мен адамгершшк тэрбие, уп'т аркылы жалпыадамзатка бакытты котам орнатуга болады деген агартушылыкniKipAiH 6ip KepiHici гана.