жекелеген ак.ындар шырармашылыеына шолу

КАЗАК ЭДЕБИЕТШЩ ТАРИХЫ: XX РАСЫРДЫЦ БАС KE3I (1900-1917) 216Эрине, “тентек ауылдын” бул кылыш аяксыз кала алмайды.Каладан шыккан жазалаушы жасак Шошак ауылын шауып,бас кетерер еркектерш жазага тартады. Басбузар деп танылганБайтурсын агалы-шш Акгаспен 6ipre он бес жылга Ci6ipайдалады.Tipi жепм атанган он уш жасар Ахмета елде калган агайындарыэке аманатымен Тортайдагы ею сыныптык орыс-казакучилищесше окуга бередь Онда бес жыл окып, сабагын уздйс 6iiipinшыкканнан кейш, кол ушын 6epin жэрдем етер жакыны болмасада, окудын дэмш таткан жас талапкер Орынборга карай бет алып,солдаты терт жылдык мугалщдер мектебше барып туседьТурмыстын TaKcipeiiH тарта ЖYpiп, шэюрт жнтг ол окуын даойдагыдай бтредо. Халык мугашлп деген атак алып шыгады.Сол кезде Ресейдш йпю орталыктарындагы революциялыкдемократиялыккозгалыстын ыкпалымен iuencepi ултаймактарында да азаттык идеялары тамыр жайьш, букарахалыктардын caHa-ce3iMi ояна бастаган-ды. Жасында патшаэимдершщ содырлыгынан журепне шер болып каткан кек келекелеЖYйeлi саяси кезкараска уштасып, зердеа ояу, ж т ойлымугалгмдд халык муддесшщ жокшысына айналдырады. Ауылдык,болыстык, уйездлс мекгептерде окытушы болып icTereH онжылдьщ шпнде ол агартушылык кызмета аткара журш, белсещцсаяси курескер ретшде калыптасады.BipiHm i орыс революциясы жылдарында Каркаралы калалыкучилшцесшщ окытушысы Ахмет Байтурсынулынын жэне баска6ip топ зиялы азаматтардын уйымдастыруымен патшанынотаршыл саясатына карсы халыктын жаппай uiepyi етюзшедьТагы сол Байтурсынулыньщ бастауымен халыкка демократиялыкбостандыктар 6epinciH, Кыр елшде автономия турвде езш-ез1баскарудын жана тэртштер1 енпзшсш деген талаптарды Ti3in,патшанын атына петиция ж1бер1пед1.Халыктын caHa-ce3iMiH оятып, бойына i3iiniK дарыту, оныжагымсыз мшез-кулыктардан арылту максатына кызмет етер дегенниетпен мугал1м ж т т И.А. Крыловтын мысалдарын аударып, 1909жылы Петербургте езшщ каражатына “Кырык мысал” деген атпенжеке клал етш шыгарады. Мухтар Эуезовтщ кеййлректеп сез!менайтканда, казак халкынын кулагьша алгаш рет тенкерю рухындаестшген бул елендер тез уакыттын шпнде колдан кол та тарап, солешрдеп букара халыктын аузында Ахметгщ атак-данкын асыратуседа.Осындай анык революциялык кызмет! ушш патша эюмшшшА.Байтурсынулын кугынта салып, сепз ай бойы Семейдштурмесше камайды. Сотсыз-тергеуаз еткен осы капастан кейш ол