жекелеген ак.ындар шырармашылыеына шолу

237 АХМЕТ БАЙТУРСЫНУЛЫ (1873 - 1937)езшщ суреткерлнс туйсйтмен мысалдын эстетикалык зандарьш тапбасып игерген. Орыс мысалынын атасы атануы да сондыктан.Ахмет те жанагы пайымды практикалык рухты дарыту ушшмысалдьщ мазмунын Крыловтан алады да, ал жанагыдай уыттыкаруды ез халкынын данальпъшан, ана тш нщ iniKi мумющцгшен1здест1ред1 жэне ол да Крыловша дэл басып табады.Егер алдын-ала тужырымдап туйшдесек, айтушысы Крыловболганда, жетюзуий Байтурсынулы болгандыкган да “Кырыкмысал” кыр елше кыдыр болып дарып, казак санасына кырыктурл! кеседдщ даруындай сщш.Ол кеселдердщ аты — алтыбакан алауыздык, eKi жузд1 аярлык,эшлетаз озбырлык, ерге баспас ез1мшшдйс, безбуйрек катыгездж,жуз! кара опасыздык, тойымсыз ашкарактык, дуниеконызнысапсыздык, санылаусыз топастык, зымиян залымдык, шсалмаспасьпстык, керсокьф надандык, тонмойын кынырлык, тагысынтагыжэне баска адам мшезше тэн неше турл1 юнэратгар.Bip гажабы — осы сиякты кеар-кесапаттардьщ адамтабигатындагы арам тамыры 6ip болганымен, эр халыктынбойынан кершу TYpi эр алуан болады екен. Сондыктан, оларгакарсы курескенде, сол халыктын ез психологиясьша, ез турмыссалтына сэйкестеп, ез санасына деп тиетщдей eiin, ез сезш тауыпайту керек екен.Крыловтын стшп ез ортасына, ез окушысыньщ туйсжерекшелнт мен кабылдау денгейше беШмделген. Ол — аз сезшнастарьш ангаргыш сунгыла орта. Сондыктан, автор эр сезшмыскадцап елшеп, эр накылын кыскалап кайырады, нус кала птужьфады.Ал Байтурсынулы болса, ез тындаушысынын узын ыргалыхиссага дагдыланган кулагына бей!мдеп, эр хикаясын тэптшггеп,егжей-тегжейЛ1 баяндау машыгын усьшады.Тегщде, Ахметтщ Крыловты тэрж1малаганда ею турл1 устанымколданганын байкаймыз.BipiHinici. Б1рсыпыра мысалдарды аударганда жалпы мазмунынжадына туй in алады да, соны окигалы кара елецге айналдырып,ез сез1мен баяндап бередк Арасында окига жел iciH ширатыпотыратын е з п ш к iniK-демеулер болгандыкган, шыгарманыннепзп езеп езгермесе де, келем4 есщ ю реп отырады.Ka3ipri ага буын казак окырмандарынын зердесше мектеппартасынан сактальш калган белгш мысал — “Акку, шортан Ьэмшаян” осыган дэлел бола алады. Орысшасында уш шумак — он eiriжол. Тэрж1масында 6ip шумак арткан. Одан магынасына езгерюKipreH жок. Ой казыгы болатын сез белшектер1 тугел. Tirrri,корытынды шумагындагы “жолдас” деген сезге дейш тупнускагасэйкес келш тур.