жекелеген ак.ындар шырармашылыеына шолу

КАЗАК ЭДЕБИЕПНЩ ТАРИХЫ: XX РАСЫРДЫЦ БАС KE3I (1900-1 9 1 7 )___________ 348М. Дулатры езшщ шыгармашылык кызметшде аудармашылыкенермен де шугылданган. Тэржшалары келем жагынан оншакеп болмаганымен, онын тагылымдык мэш эжептэу1р. Сонымен6ipre онын н е т аударганы да назар аударарлык. Мэселен,Лермонтовтын “Айтыс” атты елешн казак окырмандарынаусы ну аркылы ол патша уюметшщ отаршылдык саясатынынзардабы баска халыктарга да тиш отырган ын ешкерелейдь Ал ещйаудармаларыныц керкемдж сапасына келетш болсак, айталык,Пушкиннен тэрж1маланган “Гул” атты елен кейшп кезендердеказактын белгш езге акындары жасаган нускаларынан т й т де кемсокпайтындыгын керем1з.Жогарыда айтылган птрлерщ жинактай келгенде, М^ржакыпДулатулынын 61'зге калдырып кеткен акындык мурасы казакэдебиетшде, онын шпнде жазба поэзия тарихында, манызды орыналатыньш, 9cipece, табигаты жагынан езше етене жакын АхметБайтурсынулы шыгармаларымен коса ал ганда, жиырмасыншыгасырдын бас кезшдеп эдебиепм1зде белгш 6ip кезен болыптабылатынын атап айту керек.М1ржакып Дулатулынын эдеби мурасында ерекше орыналатын 6ip тебе туындысы — “Бакытсыз Жамал” романы. Булшыгарма — казактын жазба эдебиетшдеп проза саласынын ецаргы бастауларынын 6ipi, ал онын шшдеп осы курдел1 жанрдынтуда бойы тунгышы саналады. Туган эдебиет1м1здщ топырагындароман деген сез ecruiin кермеген кезде М. Дулатулынын осьщцайкесек кимылга баруынын 03i автордын каламгерлйс талантынынжан-жакты болып ерте жетшгенш керсетедьEipaK, улкен екшйпке карай, акыннын атына да,шыгармашылык казынасына да узак уакыт бойына катан тыйымсалынып келген кезде, онын проза саласындагы осындай тыннантурен с алган 1зашарлык рел1 айтылмай, керкем сез енерш1здщтарихы dpi бурмаланып, dpi тоналып келген болатын. Ka3ipойсыраган б р олкыл ыктыц орны толып отыр.ГМржакып шыгармаларындагы азаткерлж пен агартушылыктакырыптарынан кейшп 6ip арналы сала — эйелдер мэселесгОнын б р мdceлe женшдеп ем1рлнс принциптер1 мен адамгершшйскезкарастары жогарыда “Ж еар даулары хакында”, тагы баскаелендерш талдау устшде байкалган. Сондыктан, эдебиеггщкен алымды улкен жанрына краш урганда, б р сиякты курдел1такырыпты езек eiin алуы —автор ушш ете занды болып кершедьШ ыгармада мал га сатылып, зорлыкпен теназ некеге кеншршгенЖамал атты жас кыздыц суйген жштшен айрылыи, зар шеккен,акырында жауыз каскейлер зауалынан кайгылы казага ушырагантарихы баянд алады.Романнын KeneMi улкен емес. Шагын хикаят катарлы. EipaK