жекелеген ак.ындар шырармашылыеына шолу

КАЗАК ЭДЕБИЕТШЩ ТАРИХЫ: XX РАСЫРДЫЦ БАС KE3I (1900-1917) 394кент, тагдырдын салганын мойындап, кещйпп кетер жан емес.Мшеэделу1 жагынан Баймухаммет — Гулкэшимага карамакарсыбейнеленген, нык inemiMai тулга. Суйгеш ушш курескеэркашан дайын. BipaK ол куреске буйыты казак кызы Гулкэшимакаукарсыз. Баймухаммет— ез ел1м1мен бул дуниеде, казаккогамында калыптаскан дэстурге карсы курескен жан. Калайдегенде де Гулкэшиманын куреске шыкпай, тагдырга мойынсунуышындык, тарихи кезен шындыгы. Баймухаммет eAiMi — курес,курес — ел1м. Эйтсе де акын сомдауындагы Баймухаммет — кепкырлы тулга. Онын, Гулкэшимага деген тагдырдын ауыздыктауынакене бермейтш асау сез1мш, сушспеншшпн, сол жолда акырынадейш ум1тпен жасаган куресш, сонынан езш-ез1 елтге киюынавтор ез кешпкерше деген жылы сез1ммен суреттей отьфа, оныню-эрекеттер1мен кеп жагдайда келюе бермейдй Бул — кейшкертулгасын ашудагът автор позициясынын еюнип кьфы. Авторпоэмада ею карт кайгысын сипаттауга Баймухаммегп жан-жактыашып керсететш деталь, штрих репнде маныз берген.Ce6e6i акын KeftinKepi Баймухамметгш Гулкэшимага деген шынынтызар кеншн, гашыктык сез1мш кодцаса да езш-ез1 елпрушекарсы.Автор казак жасынын саналы, шын мусылман ретшдеата-ананын дегенше кент, Алланын пешенесше жазганынамойьшсунып, ар сакгауьш етшедй Оньщ Гулкэшима Keftiracepi —осы ниетпен дуниеге келген, акын ойынын кай кырынан болса датабылган жан. Акын кейшкер мшездеуде непзп максат, ой казыгыетш Гулкэшиманы алган да, ол Баймухаммет —шын суйе турса даонын ниепмен кел1спеген. Баймухамметтщ ыстык суйюпеншшксез!мдер1мен емес, салкын канды, таразы автор ойымен келккен.Сондыктан поэмадагы окиганын кеб! Баймухаммет атынанбаяндалса да акын оны “Козы Керпеш — Баян сулу”, “ТаЬир—Зухра”, “Жусш — Зылиха” секиш Баймухаммет — Гулкэшимадеп атамай, оган ата-ананын дегенш орындап, дэстурге, тагдыргамойынсунган, суймесе де жар тесегше ад ал, ертенп ад ал ана —Гулкэшима eciMiH берген.Поэма сол кезендеп казак даласындагы дертп мэселенш6ipi— эйел бас бостандьны мэселесш кетерудеп, шешу жолындагыалгашкы адым. Будан, осы кезге дейшп казак сез енершде бултакырып еш сез болмады деген корытынды тумаса керек. Гашыкжар, махаббат жетнде казактын фольклорлык дуниелершен бастапМ.Сералиннщ, “Гулкэшимасына” дейш талай сез болган. BipaK,дэл “Гулкэшима” поэмасы сеюдщ эйел бас бостандьны женшде,оны буктхалыктык, когамдык дерт ретшде кен келемде сез еткендуние болган жок десек кате болмайды. Ал акыннын осы поэманытудырудагы дэстур уйрену аясы деп алдымен казак фольклорын,