жекелеген ак.ындар шырармашылыеына шолу

43 XX РАСЫРДЫЦ БАСЫНДАРЫ КАЗАК ЭДЕБИЕТ!Сол катарда шедцеген жан-жануар,Аузына тура алмаган т ш сиып.Айн алган Сарыаркамен коштасура,Bip жанбыр ж1бермесе Кдаай ш п54, —деп басталатын елен умггке, арманга толы, акын Сарыарканынжанбырын бостандыктын лебшдей сезшедо.KepceTciH кара ш екпен еккен iciH,Киналып жан аямай жеккен кушш55, —деп басталатын небэр1 алты тармактык «Итаршыга» елешнде деуакыт бедер1 калын тускен.Султанмахмуг Т орайгыров «1) Кдзак эдебиеп тарихында тунгышроман жазушылардыц 6ipi болды56; тунгыш рет еленмен романжазды; 2) казак эдебиепнде сюжетаз, философиялык-лирикалыкпоэма жанрын тугызды; 3) казак эдебиел нде шын магынасындагыпублицистика жанрын жазушылардын 6ipi болды» . Бул акындыкгумыры XX гасыр басынДагы он-он бес жылга сэйкес келе калганСултанмахмуг Торайгыровтын (1893 — 1920) жомарт та кайсарталантынын жемгсше бершген эдш тужырым.XX гасырдын басындагы эдебиеттщ белбаласы Бернияз Кулеев(1899-1923 ж.ж.) — езщщк дара бгпмш суреткерлтмен коса,казак елешнщ тарихында Абай акындык мектебшщ жарк еткенжана жас еркеш ретшде калатын акын. Жиырма беске де жетержетпестекайгылы казага ушыраган, узшген yMirriH тузагынашнш, акындык журектщ дергп куй1гше куйш кеткен Бернияздынелен тынысында, сез орамдары мен ыргак-бунактарында Абайпоэзиясынын адастырмас пернелершщ макамы сейлеп тур.Абайдьщ елен ернегше («Бостандык куншде»), сез сынына(«Жырла да зарла, кеншм...») барынша жакындап барган, уакыттынысына сай рухы жана, дэстур1 берпс тарпан да балан шабыт neciсол туста осы Бернияз Кулеев болды. Ол ез заманынын сезш айтаалды жэне Абай сынды улы тулганын мектебш одан dpi 6eKiTin,жангыртты.Поэма жанрыньщ шоктыгын бшктетш кеткен туындьшаржазылды. Мухаметжан Сералиннщ реалиста, романтикалыксипаттагы «Топжарган» (1898 жылы жазылып, 1900 жылыжеке ютап болып жарияланган), «ГулЬашима» (1901 жылыжазылып, 1903 жылы жеке ютап болып жаряиланган) поэмалары,54 Сонда, 120-6.и Сонда, 78-6.56 Б. Кенжебаев. XX гасыр басындагы эдебиет. - А., 1993.136-6.