жекелеген ак.ындар шырармашылыеына шолу

441 ЖИЕНГАЛИ ТШЕПБЕРГЕНОВ (1 8 9 5 - 1933)Еаббас Тогжанры мен 1лияс Жансупррынын «Казактынтеатр eHepi туралы» ютабында казак эдебиетшдеп эйел туралыпьесаларды уш дэуарге беле келш, «упшпш дэу1р —1тенкерютенкейш эйелге теншк болган заманындагы жазылган пьесаларымыз»деп, «Перизат — Рамазан», «Ею зан», «Тойжан —турып куш»пьесаларын атап керсетеда18. Мунын алгашкысы — ЖиенгалиТшепбергеновтщ туындысы.«Перизат — Рамазан» пьесасы Актебе ещршде болганокиганын непзшде жазылган. Б р пьесаны алгаш рет 1928жылгы 1 акпанда Казакстаннын мемлекегпк драма театры А.Абдуллиннщ режиссерлйс етушен сахнага шыгарды. Б ран кейшЖумат Шаниннщ режиссерлж ету1мен алты жыл бойы койылыпкелд1. Сол кезде Перизат релш таны мал енерпаз ШэрбануБайзакова (Иса Байзаковтьщ зайыбы) сахнага альт шьпсса,Елубай 0м1рзаков—Рамазан, Калибек Куанышбаев —Жарылгап,Курманбек Жандарбеков — Степан релдер1нде ойнады. Осыпьесада Серке Кожамкровтын Акылбайдын релш ойнауын енерзерттеушшер1 жас актердщ басты шытармашылык табысы депбагалады.«Перизат—Рамазан» пьесасы — Жиенгали Тй1епбергеновтщелеул1 шытармашылык табыстарынын 6ipi. Пьесаньщ eM ipmeHfliriонын магыналы мазмунынан шыгады. Такырып жагынан келгендеKerepin отырган мэселес1 сол тустагы кептеген шыгармаларга тэнжагдайлар болса да, жазушынын етек алган элеуметпк кеселшайыптау dizici езгеше кершген. Пьеса кейшкерлершщ риясызмаксаты мен сол i3ri максатты туншыкгыруга умтылган дулейкуш арасындагы курес шиелешсп де шебер курылган. Пьесаньщею жакты тартыска непзделген, жаксылык пен жамандык тэр1зд1угымлардын кайшыласып кел in керкем туйшделу1 сынды i3ri ниеПустем тур.Академик Рымгали Нургали б р пьесаны «саяси-элеуметпкдрама жанры талаптарына жауап беруге жакын алгашкышыгармалардын 6ipi» деп багалай отырып, Рамазанды: «Казаккенес эдебиеттидеп бас бостандыгы ушш куреске шыккан алгашкыбелсенш кейшкерлершн 6ipi. Феодалдык сананын калын торьшан,каЬарлы эке сусынан каймыкпай, ез журепн1н калауымен тартыскатайсалмай тусед1»19—дейд1.Кешн жеке ютап болып шыккан «Тшш» пьесасын Жиенгали1928 жылы Кызылжар каласында жазган, алгаш рет осы кал ада солжылгы 25 наурызда жерпл1кп енерпаздар куш^мен сахналанган.Еаббас Тогжанры мен 1лияс Жансупрры жогарьша аталган" F. Тогжанулы, I. Жансуг/рулы. Казактын театр енер! туралы. — Кызылорда,1933.9-6.19 Р. Нургали. Драма енер!. —А., 2001. 326-6.