жекелеген ак.ындар шырармашылыеына шолу

КДЗАК, ЭДЕБИЕПНЩ ТАРИХЫ: XX РАСЫРДЫЦ БАС KE3I (1900-1917) 86жылдай уакыт кетш, Кэютай Абайдын тунгыш ютабын шыгаруушш жиган-терген дуниесш аямай, кыруар енбек сйпреда.1909 жылы Абайдын тунгыш жинаш “Кдзак акыны ИбрагиКунанбай угылынын елеш. Бастырган: Кэютай, Турагул Кунанбайугландары” деген атпен Петербургге жарык керш, барлыкданасы Семейге Кэютай атына ж1бершед1 де, сол жерден букшказак даласына тарайды. Абай мурасын алгаш рет баспа жузшдежариялап, жеке ютап епп шыгаруда Кэютай мен Турагуп енбеперекше болса, Кэютай жазып, осы жинакта жариялаган “Абай(ИбраЬим) Кунанбайуглынын eMipi” атты казак тшндеп тунгышем1рбаяндык макаласын, жалпы Кэютай енбепн М.Эуезовжогары багалаган, улы акыннын ем1рбаянын жазу кезшде Кэютаймакаласыньщ кеп кемеп тигенш айтады.Абайдын тунгыш жинагын дайындаган кезде Кэютай акынелендерш мазмуны мен такырыбына карай езшше жуйелеп, 17белйске жйстеген. Бул ретте “Халык туралы” деп аталатын 6ipiHiuiбелйске — 34, одан dpi карай рет бойынша: “влен туралы” — 5,“ 03i туралы” — 17, ‘Ташыктык туралы” — 10, “Ой туралы” — 8,“Жазгьпуры” - 1, “Жаз” - 1, “Куз” - 2, “Кыс” -1, “Аншылыктуралы” — 1 еленнен енпзшген де, “Переводтар” деп аталган онбесшша белйске А.С.Пушкин, М.Ю.Лермонтов, И.А.Крьшовтан41 аударма елен, сонгы он жепннп белйске “Энпме Масгуг”,“Ескендар энпмеа” поэмалары юрген. Жалпы алганда, жинактаАбайдын 145 елеш мен 2 поэмасы жарык керген. Ютап сонынаКэютай жазган Абай ем1рбаяны мен акыннын фотосурепбершген.Осы жинактагы Кэютай жазган Абай ем!рбаяны келем1 шагынболганымен акын eMipiHiH кеп кырын камти алды. Кэютай осыкара сез туршдеп шыгармасында: “Абай 6ip кез! келш тургансамород еда, 6ipaK халыктын надан уакытында шыгып, есшенершш пайдасын кэмш керсете алмай, кызыкты eMipiHiH 6epiелдш шуылдак партиясымен эурел1кте етп”100, — деп Абайдынакындык талантынын кор болган кезш нак айтып, келес1 кезекте:“Сонгы уакытта Абай e3i еленнщ енер екенш 6 uiin жаза бастагансон, бурынгы акындар надандыкпен еленд1 енер орнына гибратушш айтпай, тшеншшйс орнына айткандыктан, акындыктында, еленнщ де казак ортасында багасы кеткендапн айтып, езшолардын репнен баска кылып, алмак пайда уш!'н емес, халыктыгьшымга умтылып, кенш кезш ашпакка гибрат ушш жазган ынбщщрш елен шыгарган”101, — деп поэзиянын халыкка тиНзерпайдасын уккан акын кеншн “Бурынгы есю 6wii турсам барлап”деген елещн келт!ру аркылы бшд1ред1. Абайдын аудармашылыкАбайдын акын maKiprrepi. 2-кггап. А., 1994,30-6.Сонда, 31-6.