Rapport - Bijwerkingen van herstructureringsoperaties - KKS

is daarom vooral interessant voor lezers die specifieke interesse hebben voor de situatie
in één of meerdere onderzoekssteden.
Bij de bespreking van de resultaten per stad maken we steeds gebruik van de enquêtes
over buurtontwikkeling die in alle onderzoeksbuurten is gehouden (n=2046, 30% respons),
de 43 diepte-interviews die zijn gehouden met bewoners van ontvangstbuurten
en de expertmeetings die in iedere stad met professionals van ontvangstbuurten hebben
plaatsgevonden. Meer informatie over de respons is te vinden in Bijlagen 3, 4 en 5.
Bij de bespreking van de resultaten uit de verschillende steden wordt steeds hetzelfde
stramien gehanteerd. Eerst bespreken we hoe de buurtselectie tot stand is gekomen.
De inhoudelijke paragrafen die volgen betreffen de ontwikkeling van de onderzoeksbuurten
en dan in het specifiek de ontwikkeling van de bevolkingssamenstelling, en de
tevredenheid met de onderzoeksbuurten op dit moment. Tot slot geven we aan in hoeverre
de resultaten wijzen op het bestaan van waterbedeffecten van herstructurering.
7.2 Eerder onderzoek
Het onderzoek naar waterbedeffecten kent verschillende insteken. Dit onderzoek richt
zich op de ervaren negatieve waterbedeffecten van herstructurering. Voordat we het
eerdere onderzoek op dit vlak beschrijven, schetsen we het bredere kader waarbinnen
onderzoek naar waterbedeffecten van herstructurering is gedaan.
7.2.1 Positieve waterbedeffecten
Terwijl we ons in dit onderzoek op negatieve waterbedeffecten richten, zijn er andere,
Amerikaanse, studies die positieve waterbedeffecten van herstructurering onderzoeken.
Deze studies gaan in op de vraag of herstructurering tot een afname van problemen
leidt in omliggende buurten. Kort gezegd luidt hun antwoord dat dergelijke effecten in
sommige omstandigheden bestaan. Herstructurering kan een positieve invloed hebben
op omliggende buurten op het gebied van de huizenprijzen, de criminaliteit en het
vandalisme. Dit geldt vooral als daar geen probleemgezinnen terecht komen (Kleinhans
& Varady, 2011; Castells, 2010; Zielenbach & Voith, 2010; Oakley & Tsao, 2007;
Schwartz e.a., 2006).
7.2.2 Voorwaarden voor negatieve waterbedeffecten
Vaker dan de eigenlijke aanwezigheid van negatieve waterbedeffecten, zijn de voorwaarden
voor negatieve waterbedeffecten onderzocht. De herconcentratie van
herhuisvestingsurgenten wordt als de belangrijkste voorwaarde voor negatieve waterbedeffecten
gezien (Kleinhans & Varady, 2011). De problemen die ontstaan door
concentraties van kansarme bewoners in buurten zouden zich dan namelijk van herstructurerings-
naar ontvangstbuurten verplaatsen. Veel onderzoeken hebben zich,
zoals ook uit Hoofdstuk 5 blijkt, gericht op de vraag of herhuisvestingsurgenten zich
inderdaad herconcentreren.
De instroom van herhuisvestingsurgenten zou met name in arme en etnisch geconcentreerde
buurten problematisch zijn (Kleinhans & Varady, 2011). Vooral in deze buurten
zou de komst van urgenten er toe kunnen leiden dat een bepaalde kritische drempel
wordt overschreden waarna de buurt verslechtert (Galster, 2005). Ondanks dat
verschillende onderzoeken hier aandacht aan hebben besteed, is het nog onduidelijk
152 Bijwerkingen van herstructureringsoperaties