Rapport - Bijwerkingen van herstructureringsoperaties - KKS

Nieuwe of bestaande gevallen?
Over het algemeen is het beeld dat herhuisvestingsconsulenten de achter de voordeur
aangetroffen problemen een goede plek proberen te geven in het herhuisvestingstraject.
Hoe dat precies gebeurt, verschilt per casus (zie ook Hoofdstuk 4). De gemene
deler is dat de herhuisvestingsconsulenten primair een signaal- en doorverwijzingsfunctie
hebben naar gespecialiseerde zorgaanbieders of welzijnsinstellingen, maar ook
de Sociale Dienst en de schuldhulpverlening.
Een vereiste voor het optreden van waterbedeffecten is dat huishoudens die gedwongen
zijn een nieuwe woning te vinden, kampen met problemen die zich zodanig in de
directe woonomgeving kunnen manifesteren dat anderen daar (over)last van kunnen
hebben. In Pendrecht, Nieuw-Crooswijk en Driesprong was de beeldvorming over de
problematiek in die buurten negatief. Dit is mede een aanleiding geweest om brede
herhuisvesting in te voeren, zo zagen we eerder in dit hoofdstuk. De daadwerkelijk
sociaaleconomische problematiek is in de meeste casussen echter minder grootschalig
dan de beeldvorming bij professionals, maar zeker ook van de lokale media soms doet
vermoeden.
Deze conclusie trok ook de SEV, die het project Brede Herhuisvesting in Pendrecht
evalueerde. Uit de evaluatie van de SEV bleek dat het merendeel (80 procent) van
de bewoners stelt dat ze voldoende financiële middelen heeft om het huishouden
draaiend te houden. Ruim een derde ontvangt een uitkering (Bijstand, WW, WiA,
enzovoorts). Tegenover de 80 procent staat een groep bewoners die een gebrek aan
middelen niet makkelijk of zelfs helemaal niet op kan lossen. Een aantal bewoners
wordt ondersteund door SoZaWe of door schuldsanering. Sommige bewoners betalen
rekeningen simpelweg niet meer of gaan geld lenen. Bijna één op de drie van alle
bewoners heeft zelfs een schuld. Hieronder vallen dus ook bewoners die aangeven dat
zij voldoende financiële middelen hebben. Het gaat voornamelijk om alleenstaande
ouders. Zij geven vrijwel allen aan bekend te zijn met alle voorzieningen waar zij recht
op hebben (Cornelissen e.a., 2009: 18-19).
Verder bleek bijna de helft van alle bewoners wel eens moeite te hebben met het invullen
van formulieren, maar lost dat op met behulp van professionals (38%), gaat zelf aan
de slag (18%) of krijgt hulp van familie of vrienden (16%). Slechts twee procent van de
bewoners vindt geen oplossing. Een groot deel van de bewoners maakt zich geen zorgen
over werk of opleiding (73%), de kinderen (76% van de bewoners met kinderen),
hoe schoon of veilig de wijk is (83%) en de gezondheid (85%) (Cornelissen e.a., 2009).
Er is ontegenzeggelijk sprake van problemen om rond te komen. De woonconsulent
stelt echter:
“Het beeld dat ze [bewoners] geen hulp zochten, dat ze in de problemen bleven zitten en
dat ze niet bekend waren in de hulpverlening, dat beeld is vrij snel, in ieder geval bij
mij, al bijgesteld. Ik was natuurlijk degene die de gesprekken deed, ik kwam daar aan
tafel en natuurlijk, ik heb huishoudens gezien, waarvan je bij jezelf denkt, ‘poeh’. Maar
op die momenten leer je ook wel weer beseffen […] als je daar dan zit te praten met een
moeder, een eenoudergezin met twee of drie kinderen en die vol trots zit te vertellen dat
ze het huisje opgeknapt heeft met haar mogelijkheden en haar middelen, die vaak heel
65 Bijwerkingen van herstructureringsoperaties