Rapport - Bijwerkingen van herstructureringsoperaties - KKS

(zie ook Cornelissen e.a., 2009) en in de Driesprong (zie ook Hoofdstuk 4). In de
Driesprong was het onvermijdelijk dat bewoners zich buiten de wijk zouden vestigen,
aangezien alle woningen gesloopt werden. In beide gevallen was het negatieve imago
van de wijk en de bewoners een belangrijk aandachtspunt.
In Nieuw-Crooswijk was de schaal van de herstructurering en de weerstand onder
bewoners vooral de aanleiding om het proces zorgvuldig in te zetten. Ook hier was het
negatieve imago en de verwachting dat men veel problemen zou tegenkomen reden
voor een brede aanpak. De mogelijke verplaatsing van problemen is echter niet expliciet
genoemd als motief. In de Groningse Curaçaostraat was het motief van sociale
stijging de reden om het huisbezoek breder in te steken dan alleen de woonsituatie en
samenwerking met een andere partij te zoeken.
Aanpak van bekende overlastgevers
In principe schuilt het grootste gevaar voor waterbedeffecten in herhuisvestingsurgenten
die voor aanvang van de uitplaatsing al een reputatie of zelfs overlastdossier
hebben. Hun herhuisvesting is onvermijdelijk, maar de vraag is dan: waarheen? Hoe
gaan de consulenten om met die huishoudens waarvan zij verwachten dat ze mogelijk
een negatief waterbedeffect in de ontvangstwijk kunnen veroorzaken, doordat zij
overlastgevend gedrag voortzetten?
In Pendrecht antwoordt de herhuisvestingsconsulent als volgt op deze kwestie:
“Weet je, er waren situaties dat ik met mensen besprak. Een van de dingen is dat je die
wijk beter probeert te krijgen, dat houdt ook in dat als mensen overlast veroorzaken, als
ze daarbij ook het gedrag hebben van: ‘woningbouwvereniging, bekijk het maar, ik luister
niet naar je’. Dan is het… je krijgt urgentie, je krijgt verhuiskostenvergoeding, maar daar
ga ik niet hard voor lopen. En ik ga je niet ergens in een nieuw complex zetten. De bedoeling
is dat het beter gaat worden en niet dat we op dezelfde voet verdergaan. Dan heb je
eigenlijk je eigen glazen ingegooid. Zo heb ik het ook aan tafel verteld aan mensen, want
daar kijken we naar, dat zijn dingen die wij heel belangrijk vinden.”
Hieruit blijkt duidelijk een keuze ten aanzien van het uitsluiten van bepaalde herhuisvestingsmogelijkheden,
zoals nieuwbouw. Soortgelijke strategieën komen we ook
elders in Nederland tegen, bijvoorbeeld in Amsterdam (zie Van Paassen, 2008). Het
achterliggende motief is om juist in nieuwe complexen niet op voorhand de kans op
problemen te vergroten.
De Pendrechtse consulent stelt ook dat hij bij ‘echte’ overlastgevers een ander traject
ingaat, dat wil zeggen niet een standaardtraject van herhuisvesting, maar een juridisch
traject, zeker in het geval dat het desbetreffende huishouden elke medewerking
weigert.
In Nieuw-Crooswijk is de consulent zich ervan bewust dat zij gezinnen die eerder
overlast veroorzaakten, heeft verhuisd naar andere wijken. Zij zijn volgens haar vooral
terecht gekomen in het Oude Noorden, Kralingen of Crooswijk (in het woningbezit
van PWS). Zij krijgt dan ook wel eens de reactie ‘Nou, bedankt. Dan heb ik er weer
zo’n leuke bij’. Zij stelt hierover:
63 Bijwerkingen van herstructureringsoperaties