Rapport - Bijwerkingen van herstructureringsoperaties - KKS

egeleiding bij ruim een derde een onvoldoende. Hoewel een deel van deze ontevredenheid
mogelijk voortkomt uit frustratie over het feit dat men moest verhuizen, geeft
dit aan dat er nog veel potentieel voor verbetering is. De waardering voor de informatievoorziening
tijdens het proces van herhuisvesting scoort al met al iets beter.
Aanbeveling: het blijft zaak om de begeleiding en informatievoorziening aan herhuisvestingsurgenten
zorgvuldig te organiseren. Probeer van alle betrokken bewoners zo scherp
mogelijk in beeld te krijgen aan welke informatie zij behoefte hebben en op welke wijze
(en via welk medium) zij die informatie bij voorkeur ontvangen. Binnen het begeleidingsproces
moet er voldoende aandacht zijn voor ‘rouwverwerking’ bij bewoners voor
wie het naderende afscheid van de vertrouwde woning en woonomgeving zwaar valt.
Beproefde instrumenten zijn ‘sloopfeesten’, wijktheaters en de bundeling van verhalen
van wijkbewoners.
Probleemoplossend vermogen van begeleiding bij herhuisvesting
De herhuisvesting van notoire overlastgevers roept dilemma’s op
Woningcorporaties staan met de herhuisvesting van reeds bekende overlastgevers
voor een lastige keuze. De wens om deze huishoudens te laten verhuizen uit het
eigen bezit staat haaks op het gevaar voor overlast in nieuwe woonsituaties, zeker als
de ‘ontvangende’ corporatie of ontvangende wijken daar niet op kunnen anticiperen.
Tegelijkertijd is er behoefte invloed uit te oefenen op de woonkeuzes van overlastgevers
en hun potentiële gedrag in de nieuwe situatie. Het eerste komt tot uiting in
het beperken of afsnijden van mogelijkheden om naar bepaalde complexen, bijvoorbeeld
nieuwbouw, te verhuizen. Het tweede krijgt vooral vorm in herhuisvesting onder
voorwaarden, zoals in het laatste-kansbeleid dat wordt ingezet bij de herhuisvesting
van overlastgevende bewoners.
Aanbeveling: de herhuisvesting van erkende overlastgevers vergt een slimme combinatie
van handhaving en perspectief bieden. Maak het tweede aspect (perspectief) afhankelijk
van het eerste (door voorwaarden voor herhuisvesting in het huurcontract op te nemen)
en blijf deze huishoudens nauwgezet volgen. Anticipeer hierop bij gebieden die in de
nabije toekomst geherstructureerd zullen worden door een adequate dossieropbouw
van overlastmeldingen. Dat geeft meer handen en voeten aan een gerichte aanpak per
huishouden en faciliteert in het uiterste geval een eventuele uitzettingsprocedure als de
overlast zich ook na herhuisvesting blijft voordoen.
Effect van brede herhuisvesting op voorkómen waterbedeffecten niet inzichtelijk
Er is nauwelijks zicht op de mate waarin een brede herhuisvestingsaanpak, waarbij
herhuisvestingsurgenten met problemen (zoals schulden, psychische stoornissen
en verslavingen) naar professionele zorgverleners worden toegeleid, ‘waterbedeffecten’
van herhuisvesting kan voorkomen. De inzet van professionals in de onderzochte
cases heeft bijgedragen aan bewustwording bij cliënten en hen aangespoord om actie
te ondernemen (b.v. schuldhulpverleningstraject starten). Relatief bescheiden problemen
zijn daarmee opgelost. De meeste problematische gevallen waren echter vóór de
huisbezoeken al bekend bij diverse instanties. De registratie en monitoring van huishoudens
stoppen na de verhuizing of worden overgedragen aan zorgverleners in
261 Bijwerkingen van herstructureringsoperaties