ESK‹ TÜRK EDEB‹YATINA G‹R‹fi: B‹Ç‹M VE ÖLÇÜ

More documents

Recommendations

Info

4. Ünite - Eski Türk Edebiyat›nda Ölçü: Aruzla ‹lgili Temel Kurallar, Terimler ve Vezin Bulma Usulü düzenlenmifl iki listesi verilecektir. Bir sonraki ünitede de bu vezinlerin aruz bahirlerine göre haz›rlanm›fl baflka bir listesini bulacaks›n›z. Alfabetik S›raya Göre Aruz Vezinleri 1. fâ’ilâtün fâ’ilâtün fâ’ilâtün fâ’ilün - . - - / - . - - / - . - - / - . - 2. fâ’ilâtün fâ’ilâtün fâ’ilün - . - - / - . - - / - . - 3. fe’ilâtü fâ’ilâtün fe’ilâtü fâ’ilâtün . . - . / - . - - / . . - . / - . - - (mütefâ’ilün fe’ûlün mütefâ’ilün fe’ûlün) (. . - . - /. - - / . . - . - /. - -) 4. fe’ilâtün fe’ilâtün fe’ilâtün fe’ilün . . - - / . . - - / . . - - / . . - 5. fe’ilâtün fe’ilâtün fe’ilün . . - - / . . - - / . . - 6. fe’ilâtün mefâ’ilün fe’ilün . . - - / . - . - / . . - 7. fe’ûlün fe’ûlün fe’ûlün fe’ûl . - - / . - - / . - - / . - 8. mefâ’ilün fe’ilâtün mefâ’ilün fe’ilün . - . - / . . - - / . - . - / . . - 9. mefâ’îlün mefâ’îlün fe’ûlün . - - - / . - - - / . - - 10. mefâ’îlün mefâ’îlün mefâîülün mefâ’îlün . - - - / . - - - / . - - - / . - - - 11. mef’ûlü fâ’ilâtü mefâ’îlü fâ’ilün - - . / - . - . / . - - . / - . - 12. mef’ûlü fâ’ilâtün mef’ûlü fâ’ilâtün - - . / - . - - / - - . / - . - - (müstef’ilün fe’ûlün müstef’ilün fe’ûlün) (- - . -/. - -/- - . -/ . - -) 13. mef’ûlü mefâ’îlü mefâ’îlü fe’ûlün - - . / . - - . /. - - . / . - - 14. mef’ûlü mefâ’ilün fe’ûlün - - . / . - . - / . - - (mef’ûlün fâ’ilün fe’ûlün) - - - / - . - / . - - 15. mef’ûlü mefâ’îlün mef’ûlü mefâ’îlün - - . / . SIRA - - - / S‹ZDE - - . / . - - - 16. müfte’ilün fâ’ilün müfte’ilün fâ’ilün - . . - / - . - / - . . - / - . - 17. müfte’ilün mefâ’ilün müfte’ilün mefâ’ilün 18. müfte’ilün müfte’ilün fâ’ilün - . . - / . DÜfiÜNEL‹M - . - / - . . - / . - . - - . . - / - . . - / - . - 19. müstef’ilâtün müstef’ilâtün 20. müstef’ilün müstef’ilün müstef’ilün müstef’ilün - - . - - / - - . - - SORU - - . - / - - . - / - - . - / - - . - 3 ve 12. s›radaki vezin kal›plar› farkl› flekilde de taktî’ edilebilirler. Bu D‹KKAT vezinlerin hemen alt›nda ayraç içerisinde gösterilen vezinler bu kal›plar›n farkl› taktî’leridir. Ayr›ca 14. s›- D‹KKAT radaki vezinde bazen ilk tef’ilenin son aç›k hecesiyle ikinci tef’ilenin ilk aç›k hecesi birle- SIRA S‹ZDE flerek tek kapal› hece hâline gelir ve vezin mef’ûlün fâ’ilün fe’ûlün flekline dönüflebilir. Bu- SIRA S‹ZDE na aruzda sekt-i melîh denir. Türk fliirinde en çok kullan›lm›fl olan kal›plar flunlard›r: 1. fâ’ilâtün fâ’ilâtün fâ’ilâtün fâ’ilün AMAÇLARIMIZ AMAÇLARIMIZ 2. fe’ilâtün fe’ilâtün fe’ilâtün fe’ilün 3. mef’ûlü fâ’ilâtü mefâ’îlü fâ’ilün 4. mefâ’îlün mefâ’îlün mefâ’îlün mefâ’îlün K ‹ T A P K ‹ T A P 5. mef’ûlü mefâ’îlü mefâ’îlü fe’ûlün 6. mefâ’ilün fe’ilâtün mefâ’ilün fe’ilün 7. mefâ’îlün mefâ’îlün fe’ûlün TELEV‹ZYON TELEV‹ZYON Cüzlerine Göre Aruz Vezinleri Afla¤›daki vezinler Türk edebiyat›nda en çok kullan›lm›fl olan aruz vezinleridir. Bu vezinler, Türk edebiyat›nda hangi kal›plar›n kullan›ld›¤› hakk›nda genel bir çerçeve çizmek ve bu ölçünün nas›l iflledi¤ini göstermek için yeterlidir. Divan fliirinde daha az kullan›lan vezinler ise, örnekleriyle birlikte bir sonraki ünitede ait olduklar› bahirlere göre düzenlenmifl olarak verilecektir. Burada bir sonraki ünitede ve- SORU 113 SIRA S‹ZDE DÜfiÜNEL‹M ‹NTERNET ‹NTERNET
114 Eski Türk Edebiyat›na Girifl: Biçim ve Ölçü rilecek listeyle karfl›laflt›rma yap›labilmesi için her veznin hangi bahirden oldu¤u da ayraç içinde gösterilmifltir. Ö¤renmeyi kolaylaflt›rmak amac›yla bu bölümde verilen örneklerin ço¤u Türkçenin aruzla uyum sa¤lam›fl oldu¤u ve aruz kusurlar›n›n en az düzeye indi¤i son dönem flairlerinden al›nm›flt›r. A. Bütün cüzleri tekrarlanan kal›plar 1. mefâ’îlün mefâ’îlün mefâ’îlün mefâ’îlün (Hezec) Ne irfând›r / veren ahlâ/ ka yükseklik / ne vicdând›r Fazîlet his/si insânlar/da Allah kor/kusundand›r M. Âkif 2. müstef’ilün müstef’ilün müstef’ilün müstef’ilün (Recez) Sâd›k m› ol/maz kendine / bir flâir-i / mâhir demek Vicdânî-i / hofl-meflrebin / âsâr› cem/iyyetlidir Mecmû’a-i / efl’âr›n› / bir kerre ted/ kîk eyleyin ‹smi perî/flând›r fakat / efkâr› cem/’iyyetlidir Muallim Naci 3. müstef’ilâtün müstef’ilâtün (Recez) Her yer karanl›k / pür-nûr o mevki Ma¤rib mi yoksa / makber mi yâ Rab Abdülhak Hamid • Bu veznin mütekarib bahrine göre taktî’i fa’lün fe’ûlün fa’lün fe’ûlün’dür. B. Sonuncusu d›fl›ndaki cüzlerin tekrarland›¤› kal›plar 1. mefâ’îlün mefâ’îlün fe’ûlün (Hezec) Bu mülkün far/k› yok bir teng/-nâdan Niçün nûr in/miyor art›k / semâdan Yahya Kemal 2. fâ’ilâtün fâ’ilâtün fâ’ilâtün fâ’ilün (Remel) Çok bilen gör/düm ben _ aslâ / görmedim hâl/den sezen Ben senin Mec/nûnunum çöl/lerde gölgem/dir gezen Öyle bir mes/tim ki hofl gör / tutmuyor ak/l›m düzen Âfl›k›m bil/sen nas›l sev/dim nas›l sev/dim nas›l Bekir S›tk› Erdo¤an 3. fâ’ilâtün fâ’ilâtün fâ’ilün (Remel) Âh eden kim/dir bu sâ’at / kuytuda Sustu bülbül/ler h›yâbân / uykuda fiimdi ay bir / serv-i sîmîn/dir suda Esme ey bâd / esme cânân / uykuda Faruk Nafiz 4. fe’ilâtün fe’ilâtün fe’ilâtün fe’ilün (Remel) Korkma! Sönmez / bu flafaklar/da yüzen al / sancak Sönmeden yur/dumun _ üstün/de tüten en / son _ ocak O benim mil/letimin y›l / d›z›d›r par / layacak O benimdir / o benim mil/letimindir / ancak M. Âkif
Page 1 and 2:
TC. ANADOLU ÜN‹VERS‹TES‹ YAY
Page 3 and 4:
‹çindekiler Önsöz ............
Page 5 and 6:
Kafiye ‹le ‹lgili Baz› Teriml
Page 7 and 8:
Gerek ‹slâmî dönem ‹ran, ger
Page 9 and 10:
G‹R‹fi Eski Türk Edebiyat›n
Page 11 and 12:
1. Ünite - Eski Türk Edebiyat›n
Page 13 and 14:
Dönemin Türk flair ve yazarlar›
Page 15 and 16:
Page 17 and 18:
Page 19 and 20:
Page 21 and 22:
Page 23 and 24:
Page 25 and 26:
ise diken kifli oldu¤u için kâti
Page 27 and 28:
Umdu¤um oldur ki rûz-› haflr ma
Page 29 and 30:
Page 31 and 32:
me yapan “bezm-i elest”, yahut
Page 33 and 34:
‹sfendiyâr: ‹ranl›lar›n ef
Page 35 and 36:
Sana temlîk eylesün Hak bir yere
Page 37 and 38:
Rezme Mirrîh ü bezme Nâhîdüz T
Page 39 and 40:
Page 41 and 42:
Page 43 and 44:
Page 45 and 46:
A MAÇ 3 1. Ünite - Eski Türk Ede
Page 47 and 48:
Page 49 and 50:
2ESK‹ TÜRK EDEB‹YATINA G‹R
Page 51 and 52:
46 Resim 2.1 XVIII. yüzy›l Divan
Page 53 and 54:
48 Resim 2.2 Nef’î Divan›’nd
Page 55 and 56:
50 Çâr Yâr, “dört dost” dem
Page 57 and 58:
52 Eski Türk Edebiyat›na Girifl:
Page 59 and 60:
Page 61 and 62:
56 Gazelin as›l anlam› “kad
Page 63 and 64:
Page 65 and 66:
60 SIRA S‹ZDE DÜfiÜNEL‹M Eski
Page 67 and 68: 62 K›t’an›n as›l anlam›
Page 69 and 70: 64 Mesnevînin as›l anlam› “i
Page 71 and 72: 66 Eski Türk Edebiyat›na Girifl:
Page 73 and 74: 68 Rübâ’înin as›l anlam›
Page 75 and 76: 70 Tuyu¤, “flark› söyleme”,
Page 77 and 78: 72 Özet A MAÇ 1 A MAÇ 2 Eski Tü
Page 79 and 80: 74 Kendimizi S›nayal›m Eski Tü
Page 81 and 82: 3ESK‹ TÜRK EDEB‹YATINA G‹R
Page 83 and 84: 78 SIRA S‹ZDE DÜfiÜNEL‹M SORU
Page 85 and 86: 80 Terbi’in as›l anlam› “d
Page 87 and 88: 82 Tazmin hakk›nda 9. Ünitede bi
Page 91 and 92: 86 Tesdîsin as›l anlam› “alt
Page 95 and 96: 90 Ta’flîrin as›l anlam› “
Page 101 and 102: 96 Özet A MAÇ 1 A MAÇ 2 Eski Tü
Page 103 and 104: 98 Kendimizi S›nayal›m Eski Tü
Page 107 and 108: 102 SIRA S‹ZDE DÜfiÜNEL‹M SOR
Page 109 and 110: 104 ‹mâlenin as›l anlam› “
Page 111 and 112: 106 Sâkin kendisinden sonra ünlü
Page 113 and 114: 108 Eski Türk Edebiyat›na Girifl
Page 117: 112 Eski Türk Edebiyat›na Girifl
Page 127 and 128: 122 Özet A MAÇ 1 Eski Türk Edebi
Page 141 and 142: 136 SIRA S‹ZDE DÜfiÜNEL‹M SOR
Page 145 and 146: 140 Nesirdeki iltizâm hakk›nda 8
Page 153 and 154: 148 Özet A MAÇ 1 A MAÇ 2 Eski T
Page 155: 150 Eski Türk Edebiyat›na Girifl
show all

ESK‹ TÜRK EDEB‹YATINA G‹R‹fi: B‹Ç‹M VE ÖLÇÜ

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?