ESK‹ TÜRK EDEB‹YATINA G‹R‹fi: B‹Ç‹M VE ÖLÇÜ
ESK‹ TÜRK EDEB‹YATINA G‹R‹fi: B‹Ç‹M VE ÖLÇÜ
ESK‹ TÜRK EDEB‹YATINA G‹R‹fi: B‹Ç‹M VE ÖLÇÜ
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Mutarraf tahmîsin düz yaz›yla dil içi çevirisi<br />
1 “Gönül, derdin nedir? Bafl›na bir fley gelmifl olmas›n”; seni böyle hasta eden<br />
rahatl›k olmas›n; derdini bizden gizleme, bofluna zahmet olmas›n; bofl yere<br />
tabibe gitmeye gerek kalmas›n; “sak›n, sak›n, sevdi¤in o âfet olmas›n.”<br />
5 fiiir k›l›c›n› çekmifl olan mahlastafl›m (Nedîm-i Kadîm) bu m›sra› yaz k›fl benim<br />
için okurmufl: “O güzele söyleyin a¤lay›p inleyen Nedim ile samimi olmas›n”;<br />
çünkü, “ateflli nefesi kendisini yakabilir, ondan sak›ns›n”; âfl›¤›n ne zaman ve<br />
nas›l ah edece¤i, inleyece¤i belli olmaz.<br />
Terbî ile terbî’-i mutarraf ve tahmîs ile tahmîs-i mutarraf aras›ndaki SIRA fark› S‹ZDE aç›klay›n›z.<br />
Müseddes<br />
3. Ünite - Bendlerden Oluflan Naz›m Biçimleri: Musammatlar<br />
DÜfiÜNEL‹M<br />
Edebiyat terimi olarak alt› m›sral› bendlerden oluflan bir naz›m biçiminin ad›-<br />
DÜfiÜNEL‹M<br />
Müseddesin as›l anlam›<br />
d›r. Müseddeslerin bend say›s› genellikle 5 ile 7 aras›nda de¤iflmektedir. Bir müsed- “alt›l›, alt› köfleli”dir.<br />
deste ilk bendin son ya da son iki m›sra› di¤er bendlerin sonunda SORU aynen tekrarlan›yorsa,<br />
bu müseddes müseddes-i mütekerrir, tekrarlanm›yorsa müseddes-i<br />
SORU<br />
müzdevic ad›n› al›r (bk. Örnek 8).<br />
Müseddeslerde kullan›lm›fl olan kafiye düzenleri flunlard›r:<br />
1. Mütekerrir:<br />
D‹KKAT<br />
D‹KKAT<br />
a) aaaaaA, bbbbbA, cccccA, . . .<br />
SIRA S‹ZDE SIRA S‹ZDE<br />
b) aaaaAA, bbbbAA, ccccAA, . . .<br />
2. Müzdevic:<br />
a) aaaaaa, bbbbba, ccccca,...<br />
b) aaaaaa, bbbbcc, ddddee, ...<br />
AMAÇLARIMIZ AMAÇLARIMIZ <br />
c) aaaass, bbbbflfl, cccctt, ..<br />
K ‹ T A P<br />
K ‹ T A P<br />
Müseddes, bendlerden oluflan naz›m biçimleri içinde murabba ve muhammesten<br />
sonra çok kullan›lm›fl bir naz›m biçimidir.<br />
Örnek 8<br />
TELEV‹ZYON<br />
TELEV‹ZYON<br />
Afla¤›daki 2 bend, Fuzulî’nin tamam› 9 bend olan bir müseddesinin ilk ve son<br />
bendleridir. Bu müseddesin vezni mefâ’ilün fe’ilâtün mefâ’ilün fe’ilün, kafiye düzeni<br />
de “aaaass, bbbbflfl, cccctt, ...”dir.<br />
‹NTERNET ‹NTERNET<br />
1 Menem ki ka - file-sâlâr-› kârbân-› gamem<br />
Müsâfir-i reh-i sahrâ-y› mihnet ü elemem<br />
Hakîr bahma mana kimseden sa¤›nma kemem<br />
Fakîr-i pâdifleh âsâ gedâ-y› muhteflemem<br />
Siriflk taht-› revândur mana vü âh alem<br />
Cefâ vü cevr mülâz›m belâ vü derd haflem<br />
......<br />
9 Fuzûlî eyledügün ahdüne vefâ k›lg›l<br />
Yeter flikâyet idüp flerh-i mâcerâ k›lg›l<br />
Vücûdunu hedef-i nâvek-i belâ k›lg›l<br />
Kamu ezâlara sabr eyleyüp du’â k›lg›l<br />
Kim ola dost r›zâs› hemîn sana hâs›l<br />
R›zâ-y› dosttur asl-› temettu’ ey gâfil<br />
Fuzulî<br />
Müseddesin düz yaz›yla dil içi çevirisi<br />
1 Ben gam ülkesine giden kervan›n kafile bafl› ve mihnet ve elem sahras› yolunun<br />
yolcusuyum; beni baflkalar›ndan afla¤› san›p da hor görme; ben padiflah<br />
2<br />
85<br />
SIRA S‹ZDE
Change language