ESK‹ TÜRK EDEB‹YATINA G‹R‹fi: B‹Ç‹M VE ÖLÇÜ

1. Ünite - Eski Türk Edebiyat›n›n Genel Özellikleri ve Baz› Temel Bilgiler
8. Sözlükler: Bu sözlüklerin bir k›sm› Mütercim As›m (öl. 1819)’›n Kamus Tercümesi
gibi sözlük olman›n ötesinde farkl› alanlarda katk› da sunmaktad›r. fiemseddin
Sami’nin Kamûs-› Türkî, Ahmed Vefik Pafla (öl. 1891)’n›n Lehçe-i Osmânî,
Muallim Naci’nin Lügat-› Nâcî adl› sözlükleri de belli kavramlar›n dönemlerine göre
nas›l de¤erlendirilmesi gerekti¤i hususunda bilgi verir.
9. Edebiyat tarihleri: Abdülhalim Memduh’a, fiehabeddin Süleyman’a ve Faik
Reflad’a ait ayn› ad› tafl›yan Târîh-i Edebiyyât-› Osmâniyye isimli eserler, ‹smail Habib
Sevük(öl. 1954)’ün Türk Teceddüd Edebiyat› Tarihi bu devirde Osmanl› Türkçesi
ile kaleme al›nan edebiyat tarihlerinden baz›lar›d›r.
10. Klâsik edebiyat bilgisini konu alan eserler: Bunlar belâgat ilmi ile ilgili
olup baz›lar› Fars edebiyat›n›n etkisini tafl›makta, büyük k›sm› ise Arap belagatini
izlemektedir. Bu konuda XVI. yüzy›ldan itibaren eser verildi¤i görülmektedir. Sürurî(öl.
1562)’nin Bahrü’l-Ma’ârif, ‹smâîl-i Ankaravî (öl. 1631)’nin Miftâhü’l-Belâga
ve Misbâhü’l-Fesâha, Süleyman Pafla(öl. 1892)’n›n Mebâni’l-‹nflâ, Ahmed Cevdet
Pafla’n›n Belâgat-i Osmâniyye, Recaizade Mahmud Ekrem(öl. 1914)’in Ta’lîm-i
Edebiyyât, Mehmed Rif’at(öl. 1907)’in Mecâmi’ü’l-Edeb adl› eserleri SIRA S‹ZDE bu dönemde
SIRA S‹ZDE
edebî eserlerin ne flekilde de¤erlendirilmesi gerekti¤i hususunda bilgi vermekte,
ayr›ca zaman içinde estetik de¤erlerde meydana gelen de¤ifliklikleri izleme imkâ-
DÜfiÜNEL‹M
DÜfiÜNEL‹M
n› sunmaktad›r.
Burada grupland›r›larak verilen eserler edebiyat tarihimizin bütün kaynaklar›
de¤ildir. Bunlar›n d›fl›nda o dönemden günümüze kadar ulaflan SORU yazma ya da bas-
SORU
k› kitaplar, risaleler ve gazeteler, çeflitli mektuplaflma ve yaz›flma örneklerini içeren
münfle’ât kitaplar›, belli bir bilim dal›na ait terimleri toplayan D‹KKAT lügatler, ayr›ca
D‹KKAT
baflta Ziya Pafla(öl. 1880)’n›n Harabât’› olmak üzere o devirde çeflitli flairlerin fliirlerini
toplayan antoloji niteli¤indeki matbu eserler, ayn› mahiyetteki yazma fliir
SIRA S‹ZDE SIRA S‹ZDE
mecmualar› ve nazire mecmualar› da bu edebiyat›n kaynaklar› aras›nda yer al›r.
Eski Türk edebiyat› tarihi ile ilgili olarak Cumhuriyet döneminde ortaya konulan
konu ile ilgili eserler, ansiklopediler, tarihler, edebiyat tarihleri, antolojiler, araflt›r-
AMAÇLARIMIZ
malar ve makaleler de bu konuda önemli kaynaklar aras›ndad›r.
AMAÇLARIMIZ
Eski Türk edebiyat›n›n kaynaklar› ile ilgili daha genifl bilgi için Agâh K S›rr› ‹ T ALevend’in P Türk
Edebiyat› Tarihi (Ankara: TTK, 1988, 3. bs.) adl› kitab›na baflvurabilirsiniz.
TELEV‹ZYON
K ‹ T A P
37
TELEV‹ZYON
‹NTERNET ‹NTERNET