ESK‹ TÜRK EDEB‹YATINA G‹R‹fi: B‹Ç‹M VE ÖLÇÜ
ESK‹ TÜRK EDEB‹YATINA G‹R‹fi: B‹Ç‹M VE ÖLÇÜ
ESK‹ TÜRK EDEB‹YATINA G‹R‹fi: B‹Ç‹M VE ÖLÇÜ
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
4. Ünite - Eski Türk Edebiyat›nda Ölçü: Aruzla ‹lgili Temel Kurallar, Terimler ve Vezin Bulma Usulü<br />
Kendimizi S›nayal›m<br />
1. Aruzda vezin gere¤i uzun bir ünlünün k›sa ünlü de-<br />
¤erine, medli bir hecenin de tek kapal› hece de¤erine<br />
düflürülmesine ne ad verilir?<br />
a. imale<br />
b. tahfîf<br />
c. taktî’<br />
d. zihâf<br />
e. med<br />
2. “aflk”, “mektûb”, “serâb”, “sanavber”, “gül-berg”<br />
Yukar›daki befl sözcük Arapça ve Farsçadan Osmanl›<br />
Türkçesine geçmifltir. Bu sözcüklerin aruza göre ses de-<br />
¤erleri hangi seçenekte do¤ru olarak gösterilmifltir?<br />
a. . - / - . -/ . - . / . - . - / - - .<br />
b. - . / - - . / . - . / . - - / - - .<br />
c. - . / . - - / - - . / - - . / . - -<br />
d. - . / - . - / . - . / . - - / - - .<br />
e. - . / - - . / - . - / . - - / - - .<br />
3. Afla¤›dakilerden hangisi bir aruz terimidir?<br />
a. terbî’<br />
b. teflhîs<br />
c. tahlîl<br />
d. taktî’<br />
e. ta’rîz<br />
4. Aruzda bir m›sra› yaz›lm›fl oldu¤u veznin cüz’<br />
(tef’ile)lerine ay›rmaya ne ad verilir?<br />
a. tefldîd<br />
b. tahfîf<br />
c. terbî’<br />
d. taktî’<br />
e. tesdîs<br />
5. Bir devlet içün çerha temennâdan usanduk<br />
Bir vasl içün a¤yâra müdârâdan usanduk<br />
Beytin vezni afla¤›dakilerden hangisidir?<br />
a. mef’ûlü fâ’ilâtü mefâ’îlü fâ’ilün<br />
b. mef’ûlü mefâ’îlü mefâ’îlü fe’ûlün<br />
c. müstef’ilün müstef’ilün fe’ûlün<br />
d. mefâ’ilün fe’ilâtün mefâ’ilün fe’ûlün<br />
e. fe’ilâtün fe’ilâtün fe’ilâtün fe’ilün<br />
Nâbî<br />
6. Bülbüller öter güller açar flâd gönül yok<br />
Hiç böyleli¤in görmemifliz fasl-› bahâr›n<br />
fieyhülislâm Yahya<br />
Yukar›daki beytin aruz veznine uygun olarak okunabilmesi<br />
için yap›lmas› gereken aruz ifllemleri hangi seçenekte<br />
s›ras›yla verilmifltir?<br />
a. med-vasl-med<br />
b. imâle-vasl-zihaf<br />
c. vasl-vasl-med<br />
d. zihâf-zihâf-vasl<br />
e. vasl-vasl-zihâf<br />
123<br />
7. Yârin ki her tebessümü da¤ üstü b⤠olur<br />
Destinde câm-› neflve semâvî çer⤠olur<br />
Yahya Kemal<br />
Yukar›daki beytin her m›sra’› kaç tef’ileden oluflmaktad›r?<br />
a. 3<br />
b. 6<br />
c. 5<br />
d. 2<br />
e. 4<br />
8. “flevk-i tamâm”, “nâle-i âtefl-feflan”, “bâd-› sabâ”,<br />
“flevk-i flûrîde”<br />
Yukar›da verilen Farsça isim ve s›fat tamlamalar›n›n<br />
aruza göre ses de¤erleri hangi seçenekte s›ras›yla ve<br />
do¤ru olarak gösterilmifltir?<br />
a. - . . -. / - . . - - . - / - . . - / - . - - .<br />
b. - . . - / - . . - - . - / - - . - / - - - . .<br />
c. - . . - / - . . - - - - / - . - - / - . . - .<br />
d. - . . - / - - . - - - - / - . . - / - - . .<br />
e. . . - - / - . . - - . - / - - . - / - . - -<br />
9. Gördüm ol meh dûfl›na bir flâl at›p lâhûrdan<br />
Gül yanaklar üstüne yaflmak tutunmufl nûrdan<br />
Yahya Kemal<br />
Yukar›daki beytin üçüncü tef’ilesinin vezni afla¤›dakilerden<br />
hangisidir?<br />
a. fe’ilâtün<br />
b. fâ’ilâtün<br />
c. mefâ’ilün<br />
d. fa’lün<br />
e. fe’ilün<br />
10. Rü’yâ gibi bir yazd› yaratt›n hevesinle<br />
Her ân›n› her rengini her fl’irini hazdan<br />
Hâlâ duruyor bahçeler en tatl› sesinle<br />
Bir gün bir uzak hât›ra özlersen o yazdan<br />
Yahya Kemal<br />
Yukar›daki dörtlü¤ün vezni hangi seçenekte do¤ru olarak<br />
verilmifltir?<br />
a. mef’ûlü fâ’ilâtü mefâ’îlü fâ’ilün<br />
b. mef’ûlü mefâ’ilün fe’ûlün<br />
c. mef’ûlü mefâ’îlü mefâ’îlü fe’ûlün<br />
d. mef’ûlü mefâ’ilün mef’ûlü mefâ’ilün<br />
e. mef’ûlü fâ’ilâtün mef’ûlü fâ’ilâtün
Change language