ESK‹ TÜRK EDEB‹YATINA G‹R‹fi: B‹Ç‹M VE ÖLÇÜ

olarak adland›r›l›rlar. Bunlar rübâ’î vezinleridir. Rübâ’îde ayn› gruptan olmak
flart›yla her m›sra farkl› bir vezinle yaz›lm›fl olabilir.
Çok kullan›lanlar
1. mef’ûlü mefâ’ilün mefâ’îlü fe’ûl
2. mef’ûlü mefâ’îlü mefâ’îlü fe’ûl
3. mef’ûlü mefâ’ilün mefâ’îlün fâ’
4. mef’ûlü mefâ’îlü mefâ’îlün fâ’
Hofl ol ki çekem dem-i ecel bâde-i nâb
Sermest yatam kabrde tâ rûz-› hisâb
Gavgâ-y› k›yâmetde duram mest ü harâb
Ne fikr-i hisâb ola ne idrâk-i azâb
Fuzulî
Aç›klama: Birinci m›sra›n vezni 1. s›radaki; 2, 3 ve 4. m›sralar›n vezni de 2.
s›radaki vezindir.
Yok dehrde bir muvâf›k-› tab’ harîf
Kim sohbeti dil-güflâ ola tab’› zarîf
Feryâd ki nâ-cins musâhibler ile
Bî-fâ’ide zâyi’ old› evkât-› flerîf
Fuzulî
Aç›klama: 1, 2 ve 4. m›sralar›n vezni 1. s›radaki; 3. m›sra›n vezni de 2. s›radaki
vezindir.
Az kullan›lanlar
1.mef’ûlü mefâ’îlün mef’ûlün fâ’
2.mef’ûlü mefâ’îlün mef’ûlü fe’ûl
3.mef’ûlün fâ’ilün mefâ’îlün fâ’
4.mef’ûlün fâ’ilün mefâ’îlü fa’ûl
Örnekler
Afla¤›daki beyitler vezin bulma al›flt›rmalar› yapman›z için verilmifltir. Bu örnekler
vezin listesindeki s›raya göre de¤il, birinci m›sralar›n›n ilk harflerine göre alfabetik
olarak s›ralanm›flt›r.
Akflam yine akflam yine akflam
Göllerde bu dem bir kam›fl olsam
Ahmet Haflim
Aflkum› yazmak istesem noktas› bir kitâb olur
fievkum› söylesem eger zerresi âfitâb olur
Bana bir tenhâca yer olsa firâvân a¤lasam
Eyle kim yaflum kurusa kalmasa kan a¤lasam
Bât›l isteyü hakdan ayr›ldum
Boynuz umdum kulakdan ayr›ldum
fieyhî
5. Ünite - Eski Türk Edebiyat›nda Ölçü (II) ve Kafiye
Nev’î
Emrî
133