ESK‹ TÜRK EDEB‹YATINA G‹R‹fi: B‹Ç‹M VE ÖLÇÜ
ESK‹ TÜRK EDEB‹YATINA G‹R‹fi: B‹Ç‹M VE ÖLÇÜ
ESK‹ TÜRK EDEB‹YATINA G‹R‹fi: B‹Ç‹M VE ÖLÇÜ
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
52<br />
Eski Türk Edebiyat›na Girifl: Biçim ve Ölçü<br />
38 Serverâ cân› m› var devletün eyyâm›nda<br />
Sünbülün turras›na el uzada flâh-› çenâr<br />
39 Eylemez kimse bu gün kimse elinden nâle<br />
Bezm-i iflretde meger mutrib elinden evtâr<br />
40 fier’a uymaz n’idelüm nâle vü zâr eyler ise<br />
Gerçi kanûna uyar zemzeme-i mûsîkar 41 Geflt ederken çemen-i medh u senân›<br />
hât›r<br />
Lâyih old› dile nâ-gâh bu fli’r-i hem-vâr<br />
Tegazzül<br />
42 Gül gibi gülflene k›lsan n’ola arz-› dîdâr<br />
Hayli dökildi saç›ld› yoluna fasl-› bahâr<br />
43 Reflk-i dendânun ile hançere düfldi jâle<br />
Berg-i sûsende gören itdi sanur an› karâr<br />
44 Geçemez çenber-i gîsû-y› girih-gîrinden<br />
Gerçi kim za’f ile bir k›lca kalupdur dil-i zâr<br />
45 Turralar milket-i Çîn nâfe-i müflkîn ol hâl<br />
Gözün âhû-y› Hoten gamzeleründür Tâtâr<br />
46 Dil-i mecrûha flifâ-bahfl ruh u la’lündür<br />
Gül-be-flekkerle bulur kuvveti tab’-› bîmâr<br />
47 Degme bir gevheri kirpigine sal›ndurmaz<br />
Göreli la’l-i revân-bahflun› çeflm-i hûn-bâr<br />
Tâc Beyt<br />
48 Koma Bâkî kulun› cür’a s›fat ayakta<br />
Dest-gîr ol ana ey dâver-i âlî-mikdâr<br />
Fahriyye<br />
49 Bâ¤-› medhünde olur cümleye galib tenhâ<br />
Bahs içün gelse eger bülbül-i hofl-nagme<br />
hezâr<br />
50 Puhtedür gayr›lar efl’âr› velî puhte piyâz<br />
Hâm anberdür e¤er hâm ise de bu efl’âr<br />
51 Hâm var ise eger micmere-i nazmumda<br />
Dâmen-i lutfun an› setr ider ey fahr-i kibâr<br />
Du’â<br />
52 Bahr-i efl’âr yeter urd› sütûr emvâc›n<br />
Demidür k’ide du’â dürlerini zîb-i kenâr<br />
53 Lâlelerle bezene niteki deflt ü sahrâ<br />
Nitekim güller ile zeyn ola dest ü destâr<br />
54 Nitekim lâlelere fleb-nem olup üftâde<br />
Güllere bülbül-i fleydâ geçine âfl›k-› zâr<br />
55 Gül gibi hurrem ü handân ola rûy-› bahtun<br />
Sâger-i îflün ola lâle s›fat cevher-dâr<br />
Bakî<br />
Kasîdenin düz yaz›yla dil içi çevirisi<br />
1 Bahar›n nefesi yine Hz. ‹sa gibi can ba¤›fllad› (da) çiçekler yokluk uykusundan<br />
gözlerini açt›lar.<br />
Aç›klama: Hz. ‹sa’n›n nefesiyle ölüleri diriltti¤ine inan›l›r.<br />
2 Dünya yeniden canland›, bitkilere hayat geldi; servi ve ç›nar (insan gibi) hareket<br />
etmek isterlerse bu kendi ellerindedir.<br />
Aç›klama: Ç›nar›n yapra¤›, parmaklar› aç›k el biçimindedir.<br />
3 Gül bahçesinin zemini ham gümüflle (karla) kapl›yken çemen yine zümrüt<br />
renkli örtüsünü döfledi.<br />
Aç›klama: Çemen, içinde a¤açlar, çiçekler ve akarsular bulunan mesire yeri<br />
anlam›ndad›r; ham gümüfl, ifllenmemifl gümüfl demektir.<br />
4 Yine sabâ, yükü sadece çiçek olan bir kervan› çemen kervansaray›n›n içine<br />
kondurdu.<br />
Aç›klama: Sabâ, güneydo¤udan esen hafif ve tatl› rüzgâr; ferrâfl, saray ve<br />
konaklar›n zeminine döflenen hal› kilim gibi fleylerle ve bunlar›n temizli¤iyle<br />
görevli hizmetçidir.<br />
5 Bulut askeri çemen ülkesine ak›n etti; asi Tatarlar gibi çemeni sürekli ya¤ma<br />
etmede.<br />
...<br />
22 Taze gonca, türlü türlü flakalar yapmakta, hofl hikâyeler anlatmakta; al yanakl›<br />
gül, gülüp aç›lsa, bunda flafl›lacak ne var?<br />
23 F›rsat incisini sak›n elinden kaç›rma; zaman, nergis gibi senin de alt›n ve gümüflle<br />
gözlerini boyay›p aldatmas›n.<br />
Aç›klama: Nergis’in rengi beyaz ve sar› oldu¤u için alt›n ve gümüfle benzetilmifltir.