Nr 611, kwiecień 2006 - Znak

TEMAT MIESIĄCA
stała podbita, a Grecy wdarli się do przenajświętszej Świątyni. Było
tak dlatego, że dekret Hamana wymierzono tylko w Żydów, więc
ludzie byli pewni, że jego przyczyną musiały być ich grzechy. Stąd
też Talmud zapytuje: „Jaki to właściwie grzech uzasadniał ten dekret?”.
Z Grekami rzecz miała się inaczej. Mówimy (w liturgii chanukowej):
„Za czasów arcykapłana Matatiasza, (…) gdy bezecne greckie
królestwo powstało przeciw Izraelowi, Twemu ludowi, aby zmusić
go do zapomnienia o Twojej Torze i oderwać go od postanowień
Twojej woli”. Nie ma potrzeby pytać, jaki grzech to spowodował,
gdyż wtedy cierpieli gwoli świętości Twego Imienia, choć jednocześnie
może i zostali oczyszczeni ze swoich wcześniejszych grzechów.
„Powróć, o Panie, dokądże jeszcze…?” (Ps 90, 13): Żydzi oddają
swe życie za świętość Imienia Boga. „Prosimy, Boże!”. On ulituje
się nad Swoim ludem i nad Swymi dziećmi, zabijanymi i torturowanymi
ze względu na Jego błogosławionych.
„Gdy arka wyruszała, mówił Mojżesz: »Podnieś się, o Panie,
i niech się rozproszą nieprzyjaciele Twoi; a ci, którzy Cię nienawidzą,
niechaj uciekną przed Tobą«” (Lb 10, 35). Jak wyjaśnia Raszi (tamże),
nieprzyjaciele narodu żydowskiego są nieprzyjaciółmi Boga. To
miał na myśli nasz nauczyciel Mojżesz, gdy mówił o Arce i pomieszczonych
w niej kamiennych tablicach. Jak stwierdziliśmy wyżej, dowodem
na to, iż męki znosimy gwoli świętości Imienia Boga oraz że
wrogowie Żydów są wrogami Boga, jest to, że spiskują oni przeciwko
Torze. Dlatego Mojżesz mówi: „Podnieś się, o Panie, i niech się
rozproszą nieprzyjaciele Twoi; a ci, którzy Cię nienawidzą, niechaj
uciekną przed Tobą!”. Podnieś się, o Panie!
Na temat wersetu „Wtedy (oz) Mojżesz i Izraelici razem z nim
śpiewali taką pieśń” (Wj 15, 1) czytamy w midraszu (Exodus Rabba
23, 1):
Werset psalmu (93, 2) mówi: „Mocno stoi Twój tron od dawna [oz], Tyś
jest od wieczności”. Znaczy to: Twój tron nie był utwierdzony ani znany w świecie,
póki lud żydowski nie zaśpiewał „Pieśni Morza” zaczynającej się od słowa
oz. Przypowieść: Jaka jest różnica między królem i cesarzem? Pierwszy malowany
jest jako stojący, drugi – zawsze jako siedzący.
109