Nr 611, kwiecień 2006 - Znak

TEMAT MIESIĄCA
Cierpienie
Tak oto, pośród tych ciemności, stajemy przed pytaniami o naturę
cierpienia. Postawiono nam pytania, które nie potrafią znaleźć
odpowiedzi.
1. Która z dwóch modelowych koncepcji cierpienia jest Panu bliższa: mówiąca
o cierpieniu jako czymś dobrym czy przeciwstawna, wedle której cierpienie
jest złe, a zbawienie dokonuje się dzięki miłości, a nie cierpieniu? Czy są
one rozdzielne, czy też można próbować je ze sobą łączyć? 2 .
W doświadczeniu cierpienia jest doświadczenie przekleństwa,
bycia przeklętym, jest skończoność, jest śmierć, ból, utrata, tępy, ciemny
bezsens. Istnieje także cierpienie, które swym jadem zatruwa do
głębi, zabija ludzką duszę. Wtedy trzeba nam
czuwać przy umarłym za życia.
A miłość? Ona – przeciwnie – rodzi do życia.
Jest przeciwieństwem cierpienia, które zabija.
Filozoficzne czy teologiczne roztrząsanie
Filozoficzne czy teologiczne
roztrząsanie zagadnienia
cierpienia traci z oczu
cierpiącego.
zagadnienia cierpienia traci z oczu cierpiącego. Zapatrzone we własną
spójność, gubi niespójność ludzkiego dramatu. Nie znajdując odpowiedzi
na pytanie o zło dotykające osobiście człowieka, szukamy
odpowiedzi prowizorycznych, nie widząc sensu, tworzymy sens,
wymyślamy porządek w tym, co chaotyczne, koherencję w tym, co
nie do pogodzenia. By choć na chwilę przynieść ulgę, dać pociechę.
Temu służy szczególna postać wiary: „wiara pocieszycielka”. Nie
potrafi ona jednak dać prawdziwej pociechy. Jest jedynie środkiem
uśmierzającym ból, zapobiegającym najgorszemu. Jest kneblem rozpaczy,
ostatnią deską ratunku dla wiszącego nad przepaścią.
Wiara, która daje prowizoryczne odpowiedzi, daje też prowizoryczną
pociechę. W świecie gotowych odpowiedzi, choć lżej, nie jest
dobrze człowiekowi. Iluzja nie daje trwałego oparcia.
Szukamy Boga, jakiego nie ma, który za nas ma żyć, kochać, cierpieć.
2
Cytaty pochodzą z listu redakcji „Znaku” wprowadzającego do dyskusji.
45