Nr 611, kwiecień 2006 - Znak

TEMAT MIESIĄCA
świat nie może go pomieścić – tak bardzo przekracza ono świat.
Udręka i cierpienie Boga tak wzrosły, że nawet anioł nie może ich
dostrzec, nie może zobaczyć udręki Boga. W Talmudzie (Chagiga
5b): „Święty, oby był Błogosławiony, ma pewne miejsce do płaczu.
Zwie się ono Mistarim. (…) Czy jest coś takiego jak płacz w obecności
Boga? Czy r. Papa nie powiedział: »Nie ma zgryzoty w obecności
Świętego, oby był Błogosławiony«? Nie zachodzi tu sprzeczność:
Mistarim odnosi się do komnat wewnętrznych, r. Papa zaś ma na
myśli komnaty zewnętrzne”. Maharsza w swym komentarzu (tamże)
uczy, że „komnaty wewnętrzne” oznaczają sefirę Bina (intelekt).
Jest to zrozumiałe w świetle tego, co powiedziano wyżej, ponieważ
w Księdze Zohar (Wstęp, 1a) sefirę Bina opisuje się jako „otwartą na
dociekania, lecz zamkniętą na zrozumienie”. Pojęcie udręki Boga
przekracza możliwości ludzkiego umysłu, więc jest ona, by tak powiedzieć,
ukryta przed aniołem i przed resztą świata.
Jest tu jednak różnica. W poprzednim tygodniu mówiliśmy o Torze,
którą, nim dano ją [Mojżeszowi] na Synaju, nazywano „ukrytym
skarbem”, nie traktowano zaś jako cennego przedmiotu leżącego
w skarbcu. Wyjaśnialiśmy, że było to niepojęte, zakryte przez własną
wielkość. W czasie niszczenia Świątyni udręka Boga, choć poniekąd
zakryta nawet przed aniołami i przed resztą świata, nie była jednak
czymś niepojętym z racji swego ogromu. Zauważcie słowo „komnaty”
oraz sposób użycia w tekście zwrotu „komnaty wewnętrzne”,
jako że wszystko istnieje tu, na tym świecie, w Torze. Ponieważ, jak
wyjaśnialiśmy w ubiegłym tygodniu, Tora została dana w szabat, gdyż
ze względu na dobro ludu żydowskiego wszystko trzeba było skondensować
i ścisnąć, oznacza to, że poprzez Torę absolutnie wszystko
w świecie może być odsłonięte, łącznie z tym, co schowano w „komnatach”
i co kryje się w odpowiednich naczyniach.
W Misznie (Taanit 2, 1) czytamy: „Jaki jest porządek służby podczas
dni postu? Arkę, mieszczącą zwój Tory, wynosi się na otwartą
przestrzeń w mieście”. W świętym Zoharze (t. III, 71a) czytamy nawet,
że w czasach zamętu – niechaj chroni nas Litościwy! – zwój
Tory nawet z arki wyjmowano. Oprócz powodu wymienianego
w Talmudzie – mianowicie publicznego ogłoszenia postu – chodziło
też może o sprawę przez nas wspomnianą. Tora może nam odsłonić
83