Nr 611, kwiecień 2006 - Znak

82
KALONYMOS SZAPIRA
W godzinie zniszczenia Świątyni Bóg zapłakał, mówiąc: „Ach, biada Mi,
cóżem zrobił? Moją Szechinę (Bożą Obecność) sprowadziłem na ziemię, aby
tam zamieszkała ze względu na Izraela, a teraz wycofuję się na Moje wcześniejsze
miejsce, aby być pośmiewiskiem pogan i by urągały Mi stworzenia”. W tejże
chwili pojawił się anioł Metatron i padając na twarz błagał: „Panie Wszechświata,
pozwól, bym ja płakał, tak byś Ty płakać nie musiał”. Bóg odrzekł:
„Jeśli teraz nie pozwolisz Mi płakać, to pójdę sobie w miejsce, do którego nie
wolno ci wchodzić, i tam będę płakał, jak to napisano: »Jeśli tego nie posłuchacie,
moja dusza będzie płakać potajemnie« (mistarim)” (Jr 13, 17).
W midraszu (Tanna Debai Elijahu Rabba 17) czytamy: „Dlaczego
Bóg płacze na osobności? Bo nie przystoi królowi płakać w obecności
swych poddanych”. Gdyby jedyną przyczyną prośby anioła Metatrona
o pozwolenie, by mógł płakać zamiast Boga, było to, że Bogu nie
przystoi płakać publicznie, anioł mógł po prostu odejść sprzed oblicza
Boga, tak by mógł On płakać na osobności. Jednakże w świetle tego,
cośmy powiedzieli wyżej, rzecz można objaśnić następująco. Anioł miał
na myśli to, że zawstydzające jest dla poddanych, iż król w ogóle ma
powód do płaczu. Skoro jednak Jego cierpienie jest poniekąd nieskończone
– tak wielkie, że świat nie potrafi go dostrzec – i skutkiem tego
nie może wejść w świat, więc świat nawet od niego nie zadrży – to
anioł składa swoją propozycję, mówiąc: „Pozwól, bym ja płakał, tak
byś Ty płakać nie musiał”. Anioły są posłańcami Boga, poprzez których
On działa, i dlatego ten anioł chciał, by pozwolono mu płakać
płaczem Boga, tak żeby wprowadzić ten płacz w świat i żeby Bóg poniekąd
sam nie musiał płakać; albowiem świat, usłyszawszy ów płacz
Boga, natychmiast, by tak rzec, eksplodowałby! Jeśliby bodaj odrobina
Bożego cierpienia weszła w świat, wszyscy wrogowie Boga spłonęliby.
Nad Morzem Czerwonym Święty, oby był Błogosławiony, rzekł
do aniołów służebnych: „Dzieło Moich rąk topi się w morzu, a wy
chcecie śpiewać?” (Talmud, Megilla 10b). Teraz zaś, gdy lud żydowski
tonie we krwi, świat istnieje sobie nadal? „Pozwól mi płakać – rzekł
anioł – a wtedy Ty nie będziesz już musiał, bo Twój płacz nie będzie
już potrzebny”.
Podczas niszczenia Świątyni Bóg pragnął pokutować za grzechy
ludu żydowskiego, ale czas ocalenia jeszcze nie był nadszedł. Rzekł
więc do anioła: „Pójdę sobie w miejsce, do którego nie wolno ci
wchodzić, i tam będę płakał”. Teraz cierpienie jest tak wielkie, że